Nieuws
Kippenslachter: 'Miljoen euro schade door oneerlijk toezicht NVWA'
PUTTEN - Bijna één miljoen euro schade heeft kippenslachter 2 Sisters Storteboom uit Putten dit jaar door oneerlijk toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Dat stelt de kippenslachter die een rechtszaak heeft aangespannen tegen de Staat, in dit geval de voedselautoriteit. De NVWA bestrijdt de aantijgingen.
Storteboom is één van de grootste kippenslachters van Nederland en voelt zich sterk benadeeld door de manier van inspecteren van de NVWA. Volgens Storteboom wordt er bij hen in vergelijking met andere slachterijen in extreme mate gecontroleerd op vang- en laadschade.
‘Wij juichen strenge controles toe, maar dan wel bij iedere slachterij op dezelfde manier. Nu is er sprake van willekeur en is er geen uniforme controle. Alleen bij ons wordt gericht op vang- en laadschade gecontroleerd. Terwijl voor ons niet duidelijk is waarom dit juist bij ons een probleem zou zijn. Onze pluimveehouders leveren ook bij andere slachterijen hun kippen aan, dus dan zou het daar toch ook aan de hand moeten zijn?’, stelt directeur Martine Onderdijk van 2 Sisters Storteboom.
Gebroken vleugels en blauwe plekken
In het kader van het dierenwelzijn is vang- en laadschade één van de onderzoekspunten van de NVWA. De kippen worden in de slachterij gecontroleerd op onder andere gebroken vleugels en blauwe plekken. Heeft meer dan 2% van de kippen letsel opgelopen dan volgt een boete van 1500 euro. Van alle boeterapporten die de NVWA in Nederland uitschrijft voor vang- en laadschade, werd afgelopen jaar 70 procent bij Storteboom uitgeschreven. Terwijl er in totaal 18 kippenslachterijen zijn.
De boete is uiteindelijk voor rekening van de pluimveehouder die de kippen heeft aangeleverd bij de kippenslachterij. Dit omdat de kippen in de stal worden gevangen en daar op transport worden gezet naar de slachterij.
Sommige boeren hebben door de strenge controles bij Storteboom 11 of 9 boetes gekregen. Uit angst voor nog meer boetes hebben zij het contract opgezegd met Storteboom en zijn ze naar een andere slachterij gegaan. Meerdere boeren zijn inmiddels vertrokken.
Storteboom verwerkt per uur 15.000 kippen. Volgens de kippenslachter draaien hun slachtlijnen op een aanzienlijk lagere snelheid dan andere slachterijen. Dit kan volgens Storteboom een reden zijn dat letsel beter zichtbaar is bij hen dan bij anderen.
'1 controleur schreef driekwart van alle boetes'
Storteboom vindt het terecht dat er streng gecontroleerd wordt op vang- en laadschade, maar in hun ogen zijn zij de enige slachterij waar hier bovenop wordt gezeten door de NVWA. Volgens de kippenslachter is één controleur zo fanatiek dat deze driekwart van alle boetes heeft uitgeschreven.
Tijdens de rechtszaak ontkent de NVWA dat er sprake is van willekeur. Volgens de inspectie is er sprake van risicotoezicht. Als er bij een bedrijf een bepaalde overtreding vaker voorkomt, dan krijgt dat extra aandacht. Maar er wordt bij elk bedrijf gecontroleerd op vang- en letselschade.
‘Als er aanwijzingen zijn voor een verhoogd percentage letsel bij aankomst van de kippen dan worden er bij alle bedrijven tellingen gedaan volgens dezelfde methodiek. Is er geen aanwijzing voor letsel, dan is een inspecteur niet verplicht om op vangletsel te controleren. Dan kan hij zich focussen op andere regels waarop toezicht moet worden gehouden. Want met de capaciteit die we hebben, kunnen we niet alle punten overal controleren’, aldus de NVWA.
De vangploeg krijgt van Storteboom één uur de tijd om 7000 kippen te vangen en te plaatsen in kratten. Dit zou een kwartier langer zijn dan bij andere bedrijven. De kippen gaan vervolgens met de vrachtwagen naar de slachterij. Daar vindt de controle op letsel plaats.
Actieweken
Volgens de NVWA moet Storteboom bij zichzelf te rade gaan hoe het komt dat juist de pluimveehouders die bij haar leveren zoveel boetes krijgen. De inspectie stelt dat het wel mogelijk is om aan de norm van 2% te voldoen.
Deze zomer kondigde de inspectie vooraf aan dat er actieweken zouden komen. Twee weken lang is speciaal gecontroleerd op vang- en laadschade bij alle slachterijen. ‘Toen bleek dat Storteboom in de tweede week zelfs geen enkele overtreding had. Dus waarom lukt dit de rest van het jaar dan niet?’, stelt de advocaat van de NVWA.
Volgens de NVWA moet de rechter de beoordelings- en beleidsvrijheid van de toezichthouder niet inperken. Daarbij heeft de staatssecretaris van Economische Zaken de opdracht gegeven om vaker letsel te gaan tellen bij de slachterijen.
Bij elke slachterij is dagelijks één toezichthouder van de NVWA aanwezig om het slachtproces te controleren. In totaal rouleren 14 toezichthouders per slachterij, zodat er verschillende ogen naar het proces kijken. Letsel groter dan 3 cm wordt geteld.
Storteboom heeft, behalve de willekeur van controles, geen idee hoe het verschil met andere slachterijen te verklaren is. Omdat de NVWA de kippenslachter ook niet kan vertellen waar het aan ligt, heeft het bedrijf inmiddels een wetenschapper in de arm genomen die voor hen onderzoekt hoe het vangletsel verminderd kan worden. De NVWA is bereid om met de wetenschapper in gesprek te gaan.
Als de kippen bij de slachterij aankomen, worden ze bij Storteboom eerst verdoofd. Volgens Storteboom zijn ze de enige die zo werken. Dit zou letsel juist voorkomen, doordat de kippen zich vervolgens niet meer verzetten.
De Vereniging van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie, NEPLUVI, zegt in een reactie zich te herkennen in het beeld dat Storteboom schetst. 'Het lijkt er niet op dat er risicogebaseerd gecontroleerd wordt. Als het gaat om vang- en laadschade wijkt Storteboom niet af van de andere slachterijen. Dus de vraag is hoe het verschil in de hoeveelheid boetes is te verklaren', zegt Peter Vesseur, algemeen secretaris van NEPLUVI.
De Nederlandse Vakbond van Pluimveehouders verklaarde eerder aan Omroep Gelderland zich te herkennen in het probleem van Storteboom. De vakbond noemde de NVWA-inspecties een 'heksenjacht'. ‘Leden klagen over de verschillen tussen inspecteurs en worden de laatste maanden geconfronteerd met een sterk gestegen afkeur van kippen, terwijl ze volgens hen vaak wel goedgekeurd hadden moeten worden’, zegt Aalt den Herder van de vakbond.
Omroep Gelderland sprak ook pluimveehouders die anoniem willen blijven. Zij bevestigen het beeld. ‘Je merkt dat alles onder spanning staat door de controles. Er wordt meer afgekeurd nu. Als een pootje vroeger een blauwe plek had, werd de poot afgesneden. Nu gaat de hele kip weg.’
Over twee weken doet de rechter uitspraak.
Lees ook ons dossier voedselveiligheid
Reageren op dit bericht? Mail naar omroep@gld.nl
