Het Parlement van Gelderland viert zeshonderdste verjaardag

Gelderse burgers en ridders spraken op 3 mei 1418 af dat zij gezamenlijk inspraak wilden in het bestuur van Gelderland. Dat wordt gezien als het begin van Provinciale Staten zoals we die nu nog steeds kennen.

De leden van de Gelderse Staten waren zeshonderd jaar geleden de rijke burgers uit de steden en de ridders uit het hertogdom Gelre. Zij verenigden zich eerst in vier kwartieren met Nijmegen, Roermond, Zutphen en Arnhem als hoofdsteden. In 1418 kwamen vertegenwoordigers uit deze vier kwartieren samen in Arnhem voor een noodsituatie. Hertog Reinald (of Reinoud) IV dreigde zonder wettige nakomelingen te overlijden. Dat zou betekenen dat het Hertogdom Gelre uit elkaar zou kunnen vallen of in buitenlandse handen zou komen. Dat wilden de Gelderse steden en ridders gezamenlijk voorkomen. Zij spraken af dat ze eensgezind een nieuwe hertog zouden kiezen en dat zij deze vorst voortaan zouden controleren bij het landsbestuur.

De vergaderingen van steden en ridders in het hertogdom Gelre vonden vanaf 1418 met steeds grotere regelmaat plaats. Daarmee is het Gelders Parlement ouder dan het parlement van Nederland, de Staten-Generaal, die pas in 1464 ontstonden. De bijeenkomsten van Gelderse steden en ridders stonden eeuwenlang bekend als de Landdagen. Deze zijn een directe voorloper van de Provinciale Staten die vanaf 1814 het hoogste bestuur in de provincie Gelderland vormen.

De provincie Gelderland en hoogleraren van de Radboud Universiteit bedenken op dit moment hoe zij de verjaardag van het Gelders Parlement op 3 mei 2018 een passende invulling kunnen geven. Omroep Gelderland besteedt aanstaande maandag aandacht aan het ontstaan van het Gelders Parlement in het programma Ridders van Gelre. De eerste uitzending is om 17.20 uur en wordt ieder uur herhaald.

Reageren op dit bericht? Mail naar omroep@gld.nl