Jordy (23): 'Ik ben verslaafd geraakt door gebrek aan zorg bij Job Lanceer'

Als pgb-houder is hij volgens de regels zelf aansprakelijk, maar volgens hem valt hem niets te verwijten. 'VGZ stopte twee jaar geleden met het betalen van zorg bij Job Lanceer door vermoedens van fraude en een maand geleden stopte de gemeente met betalen van zorg door dezelfde vermoedens. Ik hoop dan ook dat nu duidelijk is dat het niet mijn schuld is.' 

Het Openbaar Ministerie is inmiddels een onderzoek gestart naar zorgfraude bij de Tielse zorgaanbieder. De administratie is in beslag genomen en Cok van den Heuvel, oprichter en voorzitter van Stichting Job Lanceer, heeft drie dagen vastgezeten voor verhoor. Hij ontkent al jaren ten stelligste dat er sprake zou zijn van fraude.

Job Lanceer begeleidt jongvolwassenen met een psychiatrische aandoening en/of een licht verstandelijke beperking bij zelfstandig wonen. Cliënten kunnen dagbesteding krijgen door te sleutelen bij de tweedehands brommerzaak van Cok van den Heuvel. 

Jordy heeft borderline en een licht verstandelijke beperking. Hierdoor heeft hij een hoge zorgindicatie. Hij heeft bijna 65.000 euro per jaar te besteden via zijn persoonsgebonden budget.

In 2013 en 2014 kreeg hij zorg bij zorgboerderij Manege HartenHoeve in Deil, maar halverwege 2014 nam Job Lanceer van de ene op de andere dag de zorg over. Hein van Harten van de HartenHoeve herinnert zich nog goed wat er gebeurde:

'Jordy ging op een dag recalcitrant bij Job Lanceer koffie drinken en vervolgens stonden hier binnen no-time twee mannen met een sportfiguur voor de deur die als een deurwaarder de spullen van Jordy op kwamen halen. Vervolgens kwamen mailtjes van de bestuurder van Job Lanceer dat Jordy nu van hem was en dat ik me nergens mee moest bemoeien.' Met als gevolg dat de zorg niet kon worden overgedragen. 

In eerste instantie bevalt de zorg Jordy goed. Hij had veel gesprekken met Van den Heuvel, ook 's nachts als het nodig was. Maar na een paar maanden verandert dit. Jordy woonde beschermd en had recht op 24-uurszorg. Maar er was nooit de hele dag een begeleider of toezicht aanwezig.

'Cok kwam een paar keer per week bij mij langs. Ik denk zo'n 6 tot 8 uur per week. Verder deed ik eigenlijk de hele dag niets. Drinken en blowen... Ik heb geen dagbesteding gehad, terwijl ik hier wel voor betaalde. Ik heb een keer wat geprobeerd met de brommers, maar dat was niet wat voor mij. Ik ging er koffie drinken, maar dat noem ik geen dagbesteding.' Hij betaalde uiteindelijk 5300 euro per maand.

Volgens Jordy is het merendeel van de cliënten bij Job Lanceer verslaafd. Jordy kon af en toe al te veel drinken, maar volgens hem is hij door te weinig toezicht uiteindelijk verslaafd geraakt. 'Je bent vaak alleen. En het bleef niet bij alcohol. De meeste jongeren hadden kleine oogjes en dan ga je eens mee naar de coffeeshop. Dat gaat van kwaad tot erger. Op een gegeven moment kocht ik voor 50 euro per week wiet. Er werden ook drugsorgies in huis gehouden.' 

Omroep Gelderland ging met Jordy mee terug naar het huis waar hij een paar jaar geleden in Tiel woonde. En uit reacties van buurtbewoners blijkt al snel dat het pand als drugspand bekend staat. De buurt heeft jaren overlast gehad van de cliënten van Job Lanceer die er woonden. De politie bevestigt dat cliënten in drie panden van Job Lanceer in dezelfde straat voor veel overlast zorgen.

'In 2016 is dat verder toegenomen. Dit jaar waren er tientallen meldingen van ruzie, geluidsoverlast, diefstal en drugsoverlast', aldus de woordvoerder van de politie.

De overlast was een bespreekpunt tussen gemeente, woningbouw, brandweer en politie. De wijkagent heeft meerdere keren contact gehad met Job Lanceer om de overlast te bespreken. Ook heeft de politie meegewerkt aan een bijeenkomst voor de cliënten die Job Lanceer organiseerde om de overlast terug te dringen. Doordat de gemeente de zorg onlangs stopte, zijn een aantal cliënten vertrokken is het volgens de buurt een stuk rustiger geworden.

Toen Jordy in zorg ging bij Job Lanceer, moest hij zijn pinpas afgeven, ondanks dat hij een bewindvoerder had die zijn financiën regelde. 'Cok wilde je uitgavenpatroon controleren. Maar als er een keer geld terugkwam van het CAK voor de eigen bijdragen van de zorg, zo'n 300 euro, dan wilde hij dat geld hebben. Terwijl dat van mij was.'

Volgens Jordy heeft Cok zich niet echt veel geld toegeëigend. Opvallend genoeg kreeg Jordy zelfs geld van hem. Hij hoefde geen huur te betalen en als hij op stap ging, kreeg hij regelmatig een tientje of 20 euro mee. 

'Cok was wel tegen alcohol, maar dan was ik weer een avond van de straat. Dan had ik wat te doen. In café's betaalde ik ook wel op de pof. De rekening werd weleens betaald door Job Lanceer.'

'De politie heeft mij regelmatig van straat gepikt als ik weer tussen de winkelwagentjes op straat lag, helemaal van de wereld door alcoholmisbruik. Als Cok dan niet te bereiken was, belde ik zelf de politie omdat ik de weg niet meer wist. Terwijl mijn huis 200 meter verderop was. Als ik weer door de politie werd gevonden dan kreeg ik wel eens een preek van Cok, maar er werd verder eigenlijk niets mee gedaan.' 

Van Cok van den Heuvel moest Jordy de banden met zijn moeder verbreken. En dat deed pijn bij moeder Anita die regelmatig contact had met haar zoon.

'Van den Heuvel heeft me voor van alles en nog wat uitgemaakt en heeft mijn zoon maandenlang bij me weggehouden. Ondertussen ontwikkelde mijn zoon bij hem een alcohol- en drugsprobleem. In 2014 heb ik bij zorgkantoor VGZ mijn zorgen geuit over de zorg van Job Lanceer, omdat er ook geen gediplomeerde mensen werken. Daar is niets mee gedaan. Begin 2015 heb ik een klacht ingediend bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Behalve een ontvangstbevestiging, heb ik nooit meer wat van de inspectie gehoord.' 

Door familiebanden af te kappen, houdt Job Lanceer de cliënten bij zich volgens Jordy. 'Als je een nobody bent, je bent onzeker en je loopt op de afgrond van de maatschappij en iemand wil je helpen dan stap je daarin. Ik had geen eigenwaarde, ik had helemaal niets. Jongeren komen bij Cok terecht met een probleem. Ze zijn verslaafd of psychisch niet in orde. Ze zijn afhankelijk van hem. Cok is alles voor hen.' 

'Hij biedt wel een luisterend oor, maar geeft geen zorg. Jongeren hebben het gevoel van wel. Soms krijgt hij ook wel wat voor elkaar, maar vaak werkt het niet voor de langere termijn. En als je weg wilt, legt hij een grote druk op je. Jongeren vinden hem een toffe vent, maar de dagbesteding blijft vaak bij een bakkie koffie drinken. In het begin accepteer je alles en moet je tot rust komen, maar als je dan later meer over de financiën wilde weten, dan was dat een probleem.' 

Na negen maanden besluit Jordy om bij Job Lanceer weg te gaan. Hij gaat eerst een maand naar een afkickkliniek bij Iriszorg om aan zijn verslaving te werken. Daarna komt hij weer terecht bij de HartenHoeve. Deze moet de zorg gratis aanbieden, omdat VGZ het pgb van Jordy heeft gestopt. Na een paar maanden komt hij weer in contact met Cok van den Heuvel en besluit Jordy toch weer naar Job Lanceer gaan.

'Ik was op zoek naar spanning. Ik kan heel impulsief zijn en het ging niet goed met mij op dat moment. Ik kwam weer in contact met hem en ging terug. Dat was de grootste fout die ik kon maken. Cok heeft mij toen wel aan een afkickprogramma mee laten doen in de Ardennen. Dat heeft hij goed gedaan. Maar uiteindelijk ben ik toch weer bij hem weggegaan.' 

Na 11 maanden vertrok hij weer bij Job Lanceer. Vooraf was bekend dat hij de zorg niet kon betalen, maar nadat Jordy voor de tweede keer wegging  legde Job Lanceer alsnog een claim van 90.000 euro bij Jordy neer voor de zorg die nog niet betaald is. Deze claim ligt er nog steeds.

Uiteindelijk is het Hein van Harten die Jordy weer terug in zorg neemt, maar alleen onder de voorwaarde dat Jordy zich onder curatele laat zetten. Dat betekent dat hij niet zelf kan kiezen waar hij heen gaat en bij wie hij in zorg gaat. 'Voor de wet is hij minderjarig geworden. De curator is verantwoordelijk. Als hij een fiets koopt, kan dit weer ongedaan worden bijvoorbeeld. De geintjes van Jordy moeten afgelopen zijn. De curatele is via de rechter geregeld en Jordy is hiermee akkoord gegaan.' 

Van Harten krijgt nog steeds geen geld, maar er loopt wel een procedure bij het zorgkantoor om dit voor elkaar te krijgen. 

Het contact tussen Jordy en zijn moeder is inmiddels weer goed. 'Daar ben ik heel blij mee. Het is ongelooflijk hoe er gespeeld wordt met verstandelijk gehandicapten. Onvoorstelbaar dat het zo lang heeft moeten duren en dat ik nooit meer wat van de inspectie heb gehoord na het indienen van mijn klacht', besluit moeder haar verhaal.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg bracht in 2014 en 2015 inspectiebezoeken bij Job Lanceer. Na diverse bezoeken komt de IGZ eind 2015 tot de conclusie dat Job Lanceer voldoet aan de wettelijke eisen voor verantwoorde en veilige zorg. Zorgkantoor VGZ oordeelde anders en stopte de betalingen van de zorg.

De Sociale Verzekeringsbank die pgb's uitkeert, adviseert in dat jaar de gemeente Tiel om ook te stoppen met de zorg. Maar de gemeente Tiel volgt haar eigen pad en betaalt nog twee jaar lang de zorg van cliënten aan Job Lanceer.

Tot een maand geleden. Toen besloot de gemeente na een inspectie van Wmo Gelderland-Zuid om alsnog te stoppen met de zorg bij Job Lanceer. Er zou onvoldoende zorg geleverd worden en er is mogelijk fraude in het spel aldus de Wmo-inspectie. Hierop startte het Openbaar Ministerie een fraude-onderzoek. De afgelopen drie jaar had Job Lanceer een omzet van 1,5 miljoen euro.

Volgens Jordy zijn er meerdere cliënten die van VGZ hun zorggeld terug moeten betalen. Volgens Job Lanceer lopen er nog twee rechtszaken van cliënten. Zorgkantoor VGZ wil er geen uitspraken over doen.

Begin 2016 besloot VGZ in een soortgelijke zaak, die van Kayleigh van Doornik, om de claim in te trekken. Dit omdat het zorgkantoor van mening is dat Kayleigh te goeder trouw heeft gehandeld. Eind vorig jaar zegde staatssecretaris Van Rijn toe dat de zorgkantoren er alles aan zouden doen om te achterhalen of pgb-houders terecht geld terug moesten betalen. 

Op de vraag of de claim tegen Jordy wordt ingetrokken, wil VGZ niets toezeggen. Het enige dat de woordvoerder kwijt wil is: 'VGZ vordert van een cliënt, maar dat bedrag wordt zolang het onderzoek loopt niet actief geïnd. Als fraude wordt vastgesteld bij de zorgverlener hoeft de cliënt dat niet te betalen en proberen wij het geld te verhalen bij de frauderende partij.'

Ondertussen zit Jordy wel al meer dan twee jaar in onzekerheid of hij de 25.000 euro terug moet betalen. 'Dit heeft zoveel impact op mij dat ik eigenlijk niet verder kan. Je wilt een mooie toekomst opbouwen, voor zover dat lukt, maar de angst dat je die enorme schuld moet terugbetalen, achtervolgt mij elke dag.'

Namens oprichter en voorzitter van Job Lanceer, Cok van den Heuvel, reageert zijn advocaat Nancy Dekens:

'Deze strafrechtelijke vervolging ervaart Cok als een mes in zijn rug. Deze is onterecht. Het podium om deze verdenkingen te bestrijden bevindt zich echter in het Paleis van Justitie, en niet in de media. Een andere reden om niet via de media te reageren op verwijten van Jordy aan zijn adres is gegeven in het eerbiedigen van de privacy van Jordy en in zijn kwetsbare persoonlijkheid (en met hem ook veel anderen die onder de begeleiding van Cok en Job Lanceer vielen en die wellicht hun onvrede ook nog in de media zullen uiten).

Namens Cok benadruk ik dat alle in het artikel door Jordy geuite beschuldigingen niet kloppen en te weerleggen zijn. Cok zal in het kader van zijn strafzaak op enig moment alles uitleggen. Wel wil ik namens Cok van den Heuvel stellen dat hij zich de afgelopen jaren met hart en ziel dag en nacht heeft ingespannen voor alle patiënten/cliënten die onder zijn zorg vielen of anderen die hem om hulp vroegen. Ook Jordy heeft alle hulp en steun die kon worden gegeven gekregen. Jordy heeft meer zorg, begeleiding en dagbesteding gekregen dan de contractueel vastgelegde uren.

Als niemand meer een helpende hand reikt, doet Cok dat wel. Nog steeds. Ook zonder dat daar enige vorm van vergoeding tegenover staat. Wij zullen ons tot het uiterste inspannen om dat in de rechtszaal tot in de details uit te leggen. Zodat duidelijk wordt dat Cok van Den Heuvel en Job Lanceer naar eer en geweten hebben gehandeld en niets verkeerds hebben gedaan.'

Lees meer in ons zorgdossier

Wat zijn uw ervaringen met Job Lanceer? Laat het ons weten via omroep@gld.nl