Nieuws

Asbest? Wij weten van niets! Bezoekers Versbeurs Dodewaard geen benul van gezondheidsrisico's

Bezoekers die in 2011 aanwezig waren op de Versbeurs in Dodewaard hebben er geen benul van dat ze gezondheidsrisico's hebben gelopen. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland. Dit terwijl justitie vorige week tijdens een rechtszaak zei dat 400 argeloze bezoekers van de beurs blootgesteld zijn aan asbest. © Omroep Gelderland
ARNHEM - Bezoekers die in 2011 aanwezig waren op de Versbeurs in Dodewaard hebben er geen benul van dat ze gezondheidsrisico's hebben gelopen. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland. Dit terwijl justitie vorige week tijdens een rechtszaak zei dat 400 argeloze bezoekers van de beurs blootgesteld zijn aan asbest.
'De gezondheidsrisico’s waaraan deze mensen zijn blootgesteld bezorgen hen mogelijk levenslang angst dat zij een dodelijke asbestgerelateerde ziekte kunnen ontwikkelen. Niemand kan die angst bij ze wegnemen', meldde de officier van justitie. Het asbest zou in de lucht in het pand hebben gezeten. Via de luchtwegen zouden bezoekers de kankerverwekkende stof hebben binnengekregen.
'Dit is een kwalijke zaak. Ik weet van niets', zegt Peter Kaandorp, operationeel directeur van Versunie die de Versbeurs in 2011 organiseerde in de voormalige steenfabriek De Waalwaard in Dodewaard. Hier presenteerden bedrijven hun verse producten aan ondernemers en bedrijven die actief zijn in de voedingsmiddelenbranche.
Omroep Gelderland nam contact op met Versunie met de vraag of er mensen zijn die gezondheidsklachten hebben. Maar de directeur is totaal verrast. 'Er is ons niets bekend over asbest. Als er een strafrechtelijk onderzoek loopt dan had ik hierover geïnformeerd willen worden.'

Signalen asbest genegeerd

Vorige week werd een gevangenisstraf van 18 maanden geëist tegen twee verdachten. Volgens het Openbaar Ministerie blijkt uit mails dat de verdachten gewaarschuwd waren voor de gevaren van asbest in De Waalwaard. Zij zouden deze signalen bewust genegeerd hebben en de Versbeurs door hebben laten gaan. 'Toen er vragen kwamen ontweken ze die door te stellen dat de asbest in andere delen van de fabriek was of dat het wel mee viel', aldus het OM.
Volgens het OM zijn er honderden slachtoffers die mogelijk in de toekomst ziek worden van de destijds ingeademde asbestvezels. Het gaat hierbij om mensen die in of rondom de steenfabriek werkten of woonden. De asbest kon vrijkomen door beschadigd asbestkoord, een asbesthoudend touw dat gebruikt werd als afdichtmiddel. Officier van justitie: 'Eén van de meest voorkomende gevolgen van blootstelling aan asbest is longvlies- en buikvlieskanker en longkanker.'

'Nooit meer iets van de politie gehoord'

Peter Kaandorp van Versunie werkt nu 15 maanden voor Versunie. De toenmalige directeur die destijds de beurs organiseerde is Carla Bos. Ook zij weet niets van een asbestprobleem en de mogelijke gezondheidsrisico's die bezoekers van de beurs hebben gelopen. 'Op het moment van de beurs wisten we niet van de aanwezigheid van asbest. Er is later wel ooit iemand van de politie bij mij geweest. Maar als er echt iets aan de hand zou zijn dan zouden we hierover worden geïnformeerd. Ik heb nooit meer iets gehoord.'
Ook bij navraag bij bezoekers en standhouders die op de Versbeurs aanwezig zijn geweest, blijkt dat zij nooit op de hoogte zijn geweest van de gevaren die ze hebben gelopen bij hun bezoek aan de Versbeurs. Opmerkelijk, aangezien de officier van justitie vorige week in de rechtszaak nog vertelde dat 'die bezoekers nu moeten leren leven met de angst voor wat er in de toekomst gaat gebeuren.'

Reactie bezoekers

In 2011 twitterde kassasystemenbedrijf De Ridder en Den Hertog uit Geldermalsen over hun aanwezigheid op de Versbeurs.
Als ze via Omroep Gelderland te horen krijgen dat er destijds asbest in de Waalwaard aanwezig was, wordt het stil aan de lijn. 'Ik weet van niets. Dit is niet prettig om te horen', zegt Jurgen de Ridder van kassasystemenbedrijf De Ridder en Den Hertog uit Geldermalsen.
Roy Voogd die destijds met zijn bedrijf werd ingehuurd door Versunie voor het evenement: 'Uiteraard schrik ik van de toon en inhoud van het bericht aangezien ik nergens van op de hoogte ben. Maar ik voel op dit moment niet de behoefte om naar aanleiding van deze kennisgeving de dialoog aan te gaan met de media.'
Zuivelbedrijf Almhof zou ook op de beurs hebben gestaan, maar wil nergens op reageren: 'Ik kan u meedelen dat wij ons onthouden van commentaar. Graag verwijs ik u naar de organisator van de beurs, Versunie', zegt de woordvoerder.

Cateraar en Ziggo gehoord

De cateraar van de Versbeurs was TeKagroep uit Barneveld. Dit bedrijf is later op de hoogte gesteld van de aanwezigheid van asbest, maar volgens de woordvoerder wist de directie op het moment van de beurs niets van een  asbestprobleem. 'Wij zijn later wel gehoord voor het strafrechtelijke onderzoek. Wij zijn waarschijnlijk blootgesteld aan asbest, maar de risico's zijn bij ons niet bekend.'
Het OM baseert zich op de asbestinventarisatie die is gehouden van 23 september 2011 tot en met begin november 2011. Op 17 september werd nog het jaarlijkse beachvolleybaltoernooi van kabelbedrijf Ziggo gehouden in de oude steenfabriek. 'Wij weten niet of de asbestbesmetting er op 17 september ook al zat, dat is niet vastgesteld in ons onderzoek', aldus de woordvoerder van het OM.
Het evenementenbureau dat het toernooi organiseerde, is ook gehoord voor het strafrechtelijk onderzoek. Maar volgens Ziggo hebben de deelnemers van het toernooi geen gevaar gelopen. 'Het toernooi is gehouden voordat werkzaamheden waren aangevangen. Bovendien was ons toernooi in de open ruimte buiten het gebouw', zegt de woordvoerder van Ziggo.

Omwonenden niet geïnformeerd

Omwonenden van de voormalige steenfabriek zijn aanvankelijk wel gehoord door de politie, maar hebben daarna nooit meer iets gehoord. 'Wij hebben in het pand bijeenkomsten gehad, maar waarschijnlijk is het asbestprobleem daarna ontstaan. We zijn nooit geïnformeerd over de risico's in ieder geval', zegt Johan Haverdings van de Belangenvereniging Dijkbewaking Dodewaard.

Waarom weten de bezoekers van niets?

Hoewel de officier van justitie aangeeft dat bezoekers gevaar hebben gelopen, geeft het Openbaar Ministerie aan niet verantwoordelijk te zijn voor het informeren van de bezoekers van de Waalwaard.
De gemeente Neder-Betuwe zegt in een reactie hier ook niet verantwoordelijk voor te zijn. 'Wij hebben geen idee wie er geweest is. Wij zijn hier geen partij in', zegt de woordvoerder. De gemeente is sinds december 2011 op de hoogte van het asbestprobleem. 'Wij hebben vervolgens een asbestbeheerplan gemaakt en de panden afgesloten.'
Provincie Gelderland kocht in 2010 De Waalwaard en deed aangifte tegen de twee verdachten. De provincie wil niet reageren op het verhaal. 'Zolang de zaak onder de rechter is, doen wij geen mededelingen.'

Advocaat: 'Verwaarloosbaar risico'

Volgens Jean Louis Leijendekker, advocaat van één van de verdachten, zouden bezoekers 'een verwaarloosbaar risico' hebben gelopen. Leijendekker: 'Het is de vraag of iemand een vezel heeft binnengekregen. In de lucht is geen asbest aangetoond. Wel zou er asbest op de vloer gevonden zijn. Als je een week lang in een wolk asbest loopt, staat dat gelijk aan één pakje sigaretten in je leven. De vraag is wat mij betreft of bezoekers aan asbest zijn blootgesteld. Schadelijk is het in ieder geval niet.' 
De versproducten die na de Versbeurs overbleven zijn naar de Voedselbank in Nijmegen gegaan.
De rechter doet volgende week donderdag uitspraak over de rol van de verdachten in deze zaak.
Lees hier de antwoorden van het Openbaar Ministerie op de vraag wie welke risico's kan hebben gelopen.