Nieuws

Windmolens en wulpen, dat is geen goede combinatie

Wulpen.
Als er drie of vier windmolens langs de Pleijroute in Arnhem komen, dan is dat slecht nieuws voor de wulp. Onderzoekers pleiten voor maatregelen om de steltloper te beschermen. De Vogelwerkgroep Arnhem vreest dat de vele honderden wulpen hun heil elders gaan zoeken. © Jan Bernardus
ARNHEM - Als er drie of vier windmolens langs de Pleijroute in Arnhem komen, dan is dat slecht nieuws voor de wulp. Onderzoekers pleiten voor maatregelen om de steltloper te beschermen. De Vogelwerkgroep Arnhem vreest dat de vele honderden wulpen hun heil elders gaan zoeken.
Waarom windmolens? Arnhem wil in 2020 14 procent duurzame energie opwekken. En zonder windenergie kan dat niet worden gehaald. In 2013 is onderzocht welke locaties in Arnhem het meest geschikt zijn. Het gebied langs de Pleijroute, de N325, kwam als beste uit de bus. De gemeenteraad wees daarom dit gebied als mogelijke plek aan voor windenergie.
Drie partijen zijn enthousiast. Pleij B.V., Raedthuys Pure Energie en Rijn en IJssel Energiecoöperatie willen er samen windmolens plaatsen: Windpark Koningspleij. Maar voor het zover is, is er veel onderzoek nodig. Een van die onderzoeken is nu afgerond: de Natuurtoets, uitgevoerd door Bureau Waardenburg.

Mogelijk 100 dode vogels en vleermuizen per jaar

Dat ecologisch adviesbureau concludeert dat jaarlijks mogelijk zo'n 80 vogels het leven zullen laten doordat ze tegen een van de turbines aanvliegen. Maar, zeggen de onderzoekers, het zijn soorten die veel voorkomen. Het gaat onder meer om zangvogels, zoals merels en vinken, en meeuwen en overwinterende ganzen en eenden. Ook zouden per jaar ongeveer 20 vleermuizen zo'n aanvaring niet overleven.
Volgens de onderzoekers is er maar één echt voornaam slachtoffer: de wulp. Door het windpark sterven jaarlijks één tot vijf wulpen, is de verwachting, als ze 's avonds van de foerageergebieden in de uiterwaarden naar de gezamenlijke slaapplaatsen vliegen. Er zijn drie van zulke slaapplaatsen in de buurt: in de Velperwaarden, op de Hondsbroeksche Pleij bij Westervoort en in de Nieuwe Haven van Arnhem. 
Wulpen onderweg naar een slaapplaats. Foto: Rob Zweers

'Zet windmolens stil'

De Nieuwe Haven ligt zo'n 400 meter van de meest zuidelijke turbine. Juist daar zijn veel wulpen: in de winter honderden en soms wel 1000 tegelijkertijd. Eén tot vijf dode wulpen per jaar klinkt misschien weinig, maar het zijn er volgens de onderzoekers te veel. Het gevaar bestaat namelijk dat de doelstelling voor het nabijgelegen Natura 2000-gebied Rijntakken van 850 wulpen overdag zo niet wordt gehaald. Ze pleiten voor maatregelen. Een van de mogelijkheden is het stilzetten van de windmolens als de wulpen naar de slaapgebieden vliegen.
Dat laatste is inderdaad een optie, zegt Dick van Dorp van de Vogelwerkgroep Arnhem. De wulpendeskundige heeft enkele keren meegekeken bij het radarveldonderzoek naar de slaaptrek, maar was verder niet bij het onderzoek betrokken. Het zou volgens Van Dorp best kunnen dat een handjevol wulpen het leven laat als ze tegen een turbine vliegen, maar er is volgens hem een veel groter probleem: dat wulpen het gebied zullen mijden als er windmolens staan.
Volgens de onderzoekers is dat gevaar er niet. 'Het geplande windpark vormt geen barrière voor vogels', staat in het rapport. 'De geplande lijnopstelling is van beperkte lengte (circa 2 kilometer) en de ruimte tussen de windturbines is groot (385 m), zodat vogels hier zonder veel moeite en energieverlies omheen of tussendoor kunnen vliegen.'

'Wulpen zullen Pleijroute mijden'

Van Dorp heeft geen idee waarop de onderzoekers dat baseren: 'Dat is niet onderbouwd', zegt de wulpenkenner, die de afgelopen drie jaar 200 keer wulpen op slaapplaatsen telde. 
'De wulpen kruisen de Pleijroute en als daar dan vier windturbines staan waar een pak van 1000 wulpen doorheen moet, dan mijden ze die kant', weet Van Dorp. 'De slaapplaatsfunctie van de Nieuwe Haven wordt dan geannuleerd.'
Beelden die Dick van Dorp maakte van vele honderden wulpen die samen op weg zijn naar de Nieuwe Haven in Arnhem:

Arnhem: excuses voor verkeerde envelop

Enkele omwonenden fronsten hun wenkbrauwen toen ze vorige week een brief ontvingen over de stand van zaken rond Windpark Koningspleij. De brief zat in een envelop van de gemeente, terwijl de initiatiefnemers de afzenders waren. 'De brief had in een blanco enveloppe verstuurd moeten worden', reageert de gemeente op de gemeentepagina in de Arnhemse Koerier.
Volgens de gemeente is het misgegaan toen de initiatiefnemers de gemeente vroegen hen te ondersteunen bij een 'brede mailing'. 'Arnhem heeft hieraan meegewerkt omdat de gemeente over de adressen beschikt en omdat wij het belangrijk vinden dat u goed geïnformeerd bent over de plannen en het proces.' 
De brief die in delen van Malburgen, Het Broek en Presikhaaf is verspreid.
De gemeente benadrukt dat het project nog geen voldongen feit is, maar dat het zich nog in de onderzoeksfase bevindt. 'We hopen dat met deze uitleg de verwarring bij u is weggenomen. Met onze excuses voor het eventuele ongemak', sluit de gemeente af.

Zie ook: