Nieuws

Liveblog Geldermalsen (gesloten) - Politiechef: geweld totaal onacceptabel

De politie wordt met vuurwerk bekogeld
Geldermalsen blikt terug op een avond vol rellen rond de komst van een azc met 1500 mensen op industrieterrein Hondsgemet. Bij de rellen zijn woensdagavond veertien mensen aangehouden. Meer arrestaties worden verwacht.
GELDERMALSEN - Geldermalsen blikt terug op een avond vol rellen rond de komst van een azc met 1500 mensen op industrieterrein Hondsgemet. Bij de rellen zijn woensdagavond veertien mensen aangehouden. Meer arrestaties worden verwacht.

Liveblog (gesloten):

11.50 deze liveblog wordt gesloten. We gaan verder met deel 2.
11.45 Volgens teamchef Lute Nieuwerth heeft een groep van 70 tot 90 mensen zich tussen de menigte gemengd en daarna een planmatige aanval op de politie uitgevoerd.
11.40 Omroep Gelderland is trending op Twitter. Dat betekent dat er veel over Omroep Gelderland getwitterd wordt.
11.30 Eén politieman is gewurgd en naar beneden getrokken door iemand anders. Andere agent werd geraakt door projectiel. Lawinepijlen werden van korte afstand gericht op agenten, zegt de politie.
11.20 Volgens wijkagenten komt 80 tot 90 procent van de relschoppers uit Geldermalsen.
11.19 Burgemeester Miranda de Vries: 'Ik ga in januari met het presidium (deel van de gemeenteraad, red.) hoe we met dit onderwerp verdergaan.'
11.15 Er is een strafrechtelijk onderzoek gestart 'om de onderste steen boven te krijgen', stelt hoofdofficier van justitie John Lucas. Daarbij wordt gezocht naar de relschoppers onder de demonstranten om hen voor te geleiden aan de rechter-commissaris.
11.13 Politieteamchef Lute Nieuwerth vertelt dat alle veertien arrestanten inwoners van Geldermalsen zijn.
11.10 Nieuwerth is 'geschokt door de brute aanval, maar ongelooflijk trots op de beveiligers'. Hij vertelt dat drie politiemensen zich genoodzaakt voelden om hun wapen te trekken. Twee hebben een waarschuwingsschot in de lucht gelost.
11.05 'De essentie van de democratie is dat we met het woord het debat voert', benadrukt burgemeester Miranda de Vries.
11.03 de persconferentie begint
10.59 de pers is massaal op komen dagen voor de persconferentie
10.55 de extra uitzending van Gelderland Vandaag over de persconferentie in Geldermalsen begint. De persconferentie wordt live uitgezonden op TV Gelderland.
10.50 Ook de Parate Eenheid Rotterdam leeft mee met de collega's en rept over 'bizarre beelden':
10.25 Jan de Geus van D66: 'Op dat moment schrik je wel. Er gaan dingen heftig mis in de democratie. Er lag een amendement klaar van vijf partijen. Als we dat nu brengen, lijkt het of we dat doen onder druk van de vechtpartij. Dit is een schande voor Nederland.'
10.20 Agenten twitteren druk over Geldermalsen. Het wemelt van de complimenten aan de 'dappere collega's, die onder extreme omstandigheden hebben standgehouden.' Politiechef Bert Stronks verzucht: 'Weer thuis na een verschrikkelijke avond en nacht.' Wijkagent Fons spreekt van 'schandalig geweldsgebruik'.
10.10 Politiechef Stoffel Heijsman noemt het geweld in Geldermalsen 'totaal onacceptabel'. Hij prijst zijn collega's.
10.05 de schade van gisteravond is nog duidelijk zichtbaar
10.00 Bij de charge gisteravond door de ME zijn ook onschuldige gewonden gevallen, zegt advocate Ester Vroegh. Mevrouw Van Kessel, een zelfstandig onderneemster uit Geldermalsen, ligt met hersenletsel in het UMC ziekenhuis in Utrecht. 'Zij stond gister voor haar woning met haar vriend. De ME kwam daar langs en begon met slaan, ondanks mevrouw aan de ME haar sleutel liet zien. Bij die slagen is ze op haar hoofd geraakt.'
Van Kessel kan nu haar werk niet uitvoeren. 'Daarom gaan we een schadevergoeding eisen bij de politie. Daarnaast zullen we ook een klacht indienen bij de leiding van de politie en willen we excuses van de verantwoordelijke, de burgemeester. Die excuses hoeven niet meteen, die dame zal genoeg aan haar hoofd hebben, maar het moet wel gebeuren.
9.45 Jos Rietbergen van Leefbaar Geldermalsen: 'Het zijn randdebielen. Het is vervelend, voor iedereen die bij proces betrokken was. Juist omdat iedereen moet kunnen zeggen wat ie wil zeggen. Raddraaiers verzieken het voor een ieder voor goedwillende voors en tegens. Maar we moeten ons niet laten terroriseren. Als we daaraan toegeven, viert anarchisme hoogtij.' Hij pleit ervoor om het debat voort te zetten in het gemeentehuis. 'Dat zal wel na het nieuwe jaar gebeuren, denk ik. Maar wel met nog meer ME de volgende keer: Voorkomen is beter dan genezen.'
9.25 Wouter Bralts, wijkagent van Tiel-Noord, is ook ingezet bij de rellen. 'Geen goed woord over voor de mensen die op deze manier hun mening wilden uiten', tweet hij.
9.05 Wim Timmermans van de PvdA: 'Het is verbijsterend. Er waren 60 insprekers, we hebben er vijf gehoord. Er zaten goede bijdragen bij. Op basis van de inbreng van de burgers neem je een besluit. Dat kan nu niet op deze manier. Dat is doodzonde.'
8.55 Ed Goossens van Dorpsbelangen noemt de rellen 'bizar'. 'Een aanslag op de democratie. Ik hoop dat dit geen gevolgen heeft voor andere gemeenten en dat er op kabinetsniveau naar wordt gekeken. Ik heb niet de indruk dat het alleen gaat om mensen uit Geldermalsen.'
8.40 'Verschrikkelijk wat er gebeurd is in Geldermalsen,' reageert Commissaris van de Koning Clemens Cornielje, 'maar dreigen mag niet en politici mogen nooit wijken voor geweld.'
Hij gaat vandaag op (eerder gepland) werkbezoek in de gemeente: 'Ik vind het belangrijk dat we de discussie voortzetten. Als mensen kritisch zijn of zorgen hebben over huisvesting, werkgelegenheid, omgang met andere culturen of als ze zich onveilig voelen - dan mogen en moeten ze dat uiten. Maar het moet altijd op basis van argumenten gebeuren.'
Hij vermoedt dat een aantal inwoners dat oprecht geïnteresseerd was en naar de bijeenkomst gisteravond kwam, zich schaamt voor wat er gebeurd is.
8.35 het gemeentepersoneel wordt bijgepraat in de raadzaal
8.30 ook internationale media berichten over Geldermalsen. 'Nederlands dorp relt vanwege plan azc', kopt de BBC. The Guardian rept over 2000 mensen die de straten van Geldermalsen overnemen, hekken omvertrekken en anti-immigrant slogans roepen. Bild heeft een filmpje van de rellen op haar site. Deutschlandfunk meldt dat er waarschuwingsschoten zijn gelost door de politie. Ook Le Monde doet verslag van de rellen in Geldermalsen.
8.20 Burgemeester Miranda de Vries wil niet reageren voor de persconferentie, die om 11.00 uur begint.
8.10 Hoogleraar Arno Korsten vreest dat het niet de laatste keer is dat iets dergelijks gebeurt. 'Zeker bij een disproportionele omvang van 1500 mensen.' Hij pleit voor een kleinschaliger opvang 'van zo'n 400 mensen', meer fatsoenlijke informatieavonden en mogelijk alternatieven overdenken. Ook vindt hij de inzet van ME niet verstandig. 'Dat gooide olie op het vuur.'
8.00 Een Geldermalsense wijkagent laat weten trots te zijn op zijn collega's 'die onder deze extreme omstandigheden 'gewoon' hun werk deden'
7.52 Journalisten van tv-programma's als RTL Nieuws, Wakker Nederland en NOS Journaal stromen het dorp binnen
7.50 Reparatiewerkzaamheden bij het gemeentehuis
7.45 Lourens van Bruchem, fractievoorzitter van de SGP in de raad van Geldermalsen, is woensdagavond bedreigd. 'Mijn oudste zoon nam de telefoon op en een man zei 'Als je vader voorstemt, gaan jullie eraan'. Van Bruchem noemt de rellen 'verdrietig'. 'Dit gaat een methode worden waarmee onze democratie wordt ontwricht.' Hij kan zich voorstellen dat de centrale overheid plaatsen gaat aanwijzen waar azc's moeten komen, zonder dat er nog inspraak is.
7.40 Frank Broedelet, fractievoorzitter VVD Geldermalsen: 'Ik was niet bang, maar de situatie was heel grimmig. Geen atmosfeer voor een debat. Ik kan me heel goed voostellen dat veel mensen wel bang waren. Wat men gedaan heeft is absoluut verwerpelijk, dit past niet bij onze democratie en maatschappij. Het is de vraag of dit tuig uit Geldermalsen was. Gebeurtenissen moeten geen rol hebben in besluitvorming, we moeten ons niet laten leiden door geweld.'
7.35 De landelijke media besteden alle aandacht aan de rellen: het AD, de NOS, de Telegraaf, RTL Nieuws, NU.nl, NRC en Volkskrant melden dat de gemeente werd verrast door het oproer en dat de rellen de democratie ondermijnen. Ook Dumpert en Geen Stijl gaan in op de ongeregeldheden.
7.25 Beelden van de opruimwerkzaamheden in en bij het gemeentehuis van Geldermalsen:
7.15 medewerkers van de gemeente zijn druk bezig met het opruimen bij het gemeentehuis. 'Daar hebben we nog wel een aantal uren voor nodig', zegt een van hen. Er zijn ruiten ingegooid, klinkers zijn uit de bestrating gehaald om mee te gooien en straatnaambordjes zijn besmeurd.
7.10 Om 11.00 uur is er een persconferentie van burgemeester, politie en justitie over de gang van zaken woensdagavond in Geldermalsen. Een verslag hiervan komt op de site en app.
7.05 Politieteamchef De Waarden, waaronder Geldermalsen valt, spreekt schade van de rellen
7.00 De politie is samen met justitie een grootschalig onderzoek gestart naar de relschoppers
4.00 Peter Slort, hoofd operatiën van politie Oost-Nederland, looft zijn 'dappere collega's'
03.00 De gemeente Geldermalsen reageert op Facebook met 'ongeloof en verbijstering' op de rellen:
'Gemeente Geldermalsen is enorm geschrokken door de gebeurtenissen tijdens de raadsvergadering van 16 december. De vergadering startte op een respectvolle wijze waarbij diverse voor- en tegenstanders van het azc het woord voerden. Door de aanwezigen werd aandachtig geluisterd.
Dit stond in schril contrast met de sfeer die direct na de start van de vergadering buiten steeds grimmiger werd. Er ontstond een situatie die escaleerde en gewelddadig werd.
In de voorbereiding was ook met een scenario van oproer en ontruiming rekening gehouden. Dit heeft eraan bijgedragen dat de aanwezigen op een beheerste manier de raadszaal en hal konden verlaten.
Vooraf zijn social media uitgebreid gemonitord en een dergelijke grote oproer was niet te voorzien. Ondanks het feit dat er rekening gehouden werd met grote opkomst en veel emotie.
De aard van deze gebeurtenissen ondermijnt de democratie. Wij stellen onszelf nu de vraag wat er in Nederland aan de hand is dat een politieke discussie leidt tot deze agressie.
Ongeloof en verbijstering is nu het overheersende gevoel. Vanaf morgen staat in het Geldermalsense gemeentehuis het debat op basis van woorden en argumenten weer centraal.'

Stenen, flessen en zwaar vuurwerk

In het gemeentehuis van Geldermalsen werd woensdagavond vergaderd over de mogelijke opvang van 1500 asielzoekers in het dorp. Buiten werd gedemonstreerd tegen de komst van zo'n azc. Daarbij werd onder meer met stenen, flessen en zwaar vuurwerk richting politiemensen gegooid. Ook werd het gemeentehuis bestormd, waarna de raadzaal werd ontruimd. Twee medewerkers van de politie raakten daarbij lichtgewond. In het tumult raakten ook enkele demonstranten gewond. Burgemeester De Vries is bedreigd.

Waarschuwingsschoten

De mobiele eenheid (ME) kwam te hulp en er werden enkele waarschuwingsschoten gelost. De Explosieven OpruimingsDienst onderzocht later een onbekend voorwerp bij het gemeentehuis. Dit bleek een niet ontploft stuk zwaar vuurwerk te zijn.
Kijk hier naar de extra nieuwsuitzending van woensdagavond over de rellen in Geldermalsen:
Zie ook het dossier azc Geldermalsen
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!