Exclusief interview met directeur Van Hattem: 'Mijn levenswerk is om zeep geholpen'

'Wij zijn als fraudeur neergezet en hierdoor is mijn levenswerk om zeep geholpen.'

Eind januari werd paarden-DNA aangetroffen in rundvlees van de slachter. Van Hattem noemt de maatregelen die daarop tegen zijn slachterij zijn genomen buiten alle proporties. 'Wij moesten 28 miljoen kilo vlees terughalen, terwijl er uiteindelijk enkele tientallen paarden zijn die niet administratief getraceerd konden worden. Daar hebben wij een fout in gemaakt, maar de NVWA-dierenartsen hebben voor de rechter getuigd dat zij wel bij het afvoeren van deze afgekeurde paarden zijn geweest. Het is dus duidelijk wat met deze paarden is gebeurd en dat ze niet verwerkt zijn.'

De NVWA geeft begin 2014 vijf Nederlandse bedrijven de opdracht om de herkomst van verdacht paardenvlees, oorspronkelijk uit Frankrijk, op te sporen en uit de handel te halen. Het gaat om 11.000 kilo vlees dat tussen januari en oktober 2013 is geleverd en dat al grotendeels is geconsumeerd. In Frankrijk vindt onderzoek plaats omdat gefraudeerd is met de paspoorten van de paarden die niet bedoeld waren voor menselijke consumptie. Bij dit onderzoek komt naar voren dat in rundersnippers van Van Hattem paarden-DNA zit.

'Het kan kloppen dat er paarden-DNA is gevonden. Wij verwerkten paard en rund op dezelfde lijn en dan kan je bijna niet voorkomen dat er paarden-DNA wordt gevonden. Het is hetzelfde als dat er op een etiket gewaarschuwd wordt dat er pinda's zijn verwerkt in dezelfde fabriek. Wij hebben dit niet op het etiket gezet, maar het is hetzelfde principe. We hebben ook paardensnippers bij rundersnippers gevoegd, maar dit hebben we wel gewoon op het etiket gezet. Wij hebben niet gefraudeerd.'

Volgens de NVWA waren tientallen paarden niet te traceren, voldeed het volledige administratieve systeem van Van Hattem niet waardoor er sprake was van gebrekkige traceerbaarheid van al het verwerkte vlees. Vanwege de onduidelijke herkomst van de partijen vlees was het volgens de NVWA niet zeker dat dit vlees aan alle voedselveiligheidsvoorschriften voldeed. Er was risico dat partijen ongedocumenteerd en zelfs ongekeurd vlees werden verwerkt. De NVWA was volgens de autoriteit daarom op grond van wet-en regelgeving genoodzaakt het vlees als niet geschikt voor menselijke consumptie aan te merken. De NVWA tekende hier wel bij aan dat er geen gevaar voor de volksgezondheid was.

Ben van Hattem moest het nieuws dat er paarden-DNA gevonden was in zijn rundvlees via de media vernemen. Dit kreegen hij pas twee dagen later per brief te horen. 'Het kwam als een donderslag bij heldere hemel. We werken dagelijks samen met de NVWA, maar dit nieuws kregen wij via de media te horen. Wij staan zoals elke slachterij onder toezicht van de NVWA en wij hebben niet eerder kritiek gekregen op ons traceringssysteem. De herkomst is wel duidelijk. Wij kunnen de informatie van elke dag, elk uur en elke leverancier terugvinden. Of het koe 3 of 4 is van die leverancier misschien niet, maar voor elke afnemer is duidelijk waar het vlees vandaan komt. En elk levend dier dat geslacht is, is onder toezicht van de NVWA goedgekeurd. Er zijn de hele dag drie controleurs en keurders aanwezig. Ik betaal de NVWA 600.000 euro per jaar voor alle controles. De NVWA weet waar de dieren vandaan zijn gekomen en dat het vlees goed is. De paarden die zijn afgekeurd, zijn onder toeziend oog van NVWA in de destructiecontainer beland.'

Voor de slachterij waren paarden geen hoofdproduct. Volgens Van Hattem ging het om zo'n 28.000 euro omzet over twee jaar tegenover een totale omzet van 100 miljoen euro voor de runderen, schapen en geiten die zijn geslacht. 'Wij hebben ons niet verrijkt met paardenvlees. Om onduidelijkheid te voorkomen zijn we nu helemaal gestopt met de slacht van paarden. Wij zijn als fraudeur neergezet en hierdoor is mijn levenswerk om zeep geholpen.' Directeur Ben van Hattem heeft 27 jaar geleden zelf de slachterij opgezet en uitgebouwd en is gespecialiseerd in luxe rundervlees. Na het faillissement in februari heeft hij er alles aan gedaan om weer door te kunnen gaan. De 50 medewerkers zijn nog niet in dienst van Van Hattem, maar zij worden nu ingehuurd via een uitzendbureau. 'Op dit moment zit de productie weer op 40% van wat het is geweest. Ik heb er jarenlang aan gewerkt om tot die 100 procent te komen en daar wil ik weer naar terug. Ik wil het personeel weer in dienst kunnen nemen, want ook voor de medewerkers was het een klap. Ik wil niet bij de pakken neerzitten, ik wil met de blik vooruit.'