Nieuws

6 vragen over een tornado

ARNHEM - De redactie van Omroep Gelderland kreeg fraaie foto's van de tornado die zondagmiddag over Gelderland trok.
Het fenomeen verraste de meteorologen van MeteoConsult in Wageningen. 

Wat is een tornado?


Een tornado, ook wel windhoos genoemd, is een wervelwind, is een snel draaiende kolom lucht in de vorm van een trechtervormige slurf. De zichtbare slurf bestaat net als een wolk uit waterdruppeltjes. De windsnelheden bij een tornado kunnen oplopen tot enkele honderden kilometers per uur. Als een tornado voorbij komt, dan gaat dat gepaard met veel lawaai. Een tornado kan zeer veel schade aanrichten. Ze worden in categorieën ingedeeld: F0 tot en met F5, waarbij de F5 tornado totale verwoesting veroorzaakt.

Hoe ontstaat een tornado?


Tornado's ontstaan als de verschillen in temperatuur en vochtigheid tussen de lucht aan het aardoppervlak en op grote hoogte in de atmosfeer heel groot zijn. Bovendien moet op zo'n 10 kilometer hoogte een zeer sterke wind staan (straalstroom). Dat laatste was zondag niet het geval, meldt MeteoConsult in Wageningen. Tevens heb je voor het ontstaan van een tornado een variatie in windsnelheid en/of windrichting nodig, waardoor de wolk begint te draaien.

Waarom zagen de meteorologen de windhoos niet aankomen?


De mensen van MeteoConsult in Wageningen gebruiken computermodellen om het weer te verwachten. De modellen gaven zondag wel buien aan, maar niet zo heftig dat je aan fors onweer en eventuele tornado's zou gaan denken. De situatie van de atmosfeer was behoorlijk anders dan in een gangbare situatie waarin je zware buien verwacht. Zo groeiden de buien zondag lang niet zo hoog uit als dat je bij ‘tornadobuien’ zou verwachten.

Wanneer verwacht je een tornado wel?


Dit soort heftige fenomenen is voornamelijk aanwezig bij zware buien in de zomer en dan zie je vaak in de modelberekeningen een winddraaiing aan de grond of een winddraaiing op hoogte of een grote versnelling van de wind op hoogte. Daar was nu volgens MeteoConsult in Wageningen 'eigenlijk geen sprake van'. Overigens zullen meteorologen ook in de zomer nagenoeg nooit een tornado kunnen verwachten. Voor een dergelijk weerfenomeen moet alles precies 'op z’n plek vallen' en dit soort gebeurtenissen is zeldzaam. Je zou dan bijvoorbeeld te vaak waarschuwen, terwijl er niets gebeurt.

Hoe vaak komt dit voor?


Elk jaar hebben we in Nederland wel een aantal tornado’s, voornamelijk in de hoogzomer. In Gelderland was op 10 augustus 1925 een tornado. Die trok vanuit Noord-Brabant, via Nijmegen en de Achterhoek naar Twente en uiteindelijk Duitsland. De wervelwind trok een spoor van vernieling van soms enkele kilometers breed langs Heumen, Malden, Didam, Doetinchem, Ruurlo, Neede en Borculo. Borculo werd het zwaarst getroffen. Er vielen in dit Achterhoekse dorp 4 doden en 80 gewonden. Op 25 juni 1967 werd Tricht bij Geldermalsen getroffen. Een woonwijk werd verwoest; er vielen 7 doden, 82 mensen raakten gewond en 500 inwoners werden dakloos.

Wat moet u doen als u schade hebt?


Schade aan uw huis kan door de verzekeraar worden vergoed, daarvoor kunt u een beroep doen op uw opstalverzekering. Schade aan tuinmeubels vallen onder uw inboedelverzekering. Stormschade wordt door de meeste opstalverzekeringen pas vergoed bij een windkracht hoger dan 7. Vrijwel alle opstalverzekeringen vergoeden schade bij storm, maar u hebt meestal ook eigen risico van enkele honderden euro's. Maak foto's van de schade die u hebt.