Samson stuurt 42 misbruikzaken naar OM

Dat meldt de Commissie-Samson, die het misbruik heeft onderzocht en maandag de resultaten presenteerde.

Het onderzoek bestrijkt de periode vanaf 1945. Ruim 800 mensen hebben melding gemaakt van seksueel misbruik. De meesten waren zelf slachtoffer. "Wij hebben levenslang", was een opmerking die de commissie vaak hoorde.

De commissie stelt vast dat de sector en overheid eerst geen notie hadden van de gevolgen van het het misbruik. Later was er een gebrek aan durf en professionaliteit om de zaken aan te pakken. Werkers in de jeugdzorg signaleren ook nog geen 2 procent van de gevallen.

Volgens de commissie zijn er twee soorten misbruikers naar voren gekomen. Ten eerste zijn er leeftijdsgenoten die kinderen in de pleeg- of jeugdzorg misbruiken. Zij vormen meer dan de helft van de daders. Het gaat dan vaak om kinderen van een jaar of 15 die in dezelfde omstandigheden zitten en dezelfde soort problemen hadden. Ook komt het af en toe voor dat een pleegbroer een kind misbruikt. Veelal kampen deze kinderen met een ontwikkelingsachterstand.

Daarnaast zijn er volwassen daders, die volgens de commissie meestal meer dan gemiddeld intelligent zijn en niet eerder werden veroordeeld voor een zedenmisdrijf. Ook is bij deze plegers, gemiddeld 37 jaar, zelden sprake van pedofilie, aldus het onderzoek. Het misbruik is meestal van opportunistische aard; de gelegenheid maakt de dief, stelt de commissie. Door deze kenmerken is het moeilijk om vooraf te screenen en eventueel misbruik te voorkomen.

Annet van Zon van Bureau Jeugdzorg Gelderland vindt het een "onthutsend rapport, met schokkende bevindingen". Ze zegt blij te zijn dat er ook veel aanbevelingen in staan om het thema seksueel misbruik in de jeugdzorg aan te pakken (audio).

Uit Gelderland kwamen eerder gevallen naar voren uit onder meer instellingen in Zetten, Warnsveld en Harreveld. Of er bij de 42 zaken die aan het OM worden overgedragen Gelderse gevallen zitten, is niet bekend.

Oud-vicepremier André Rouvoet gaat in opdracht van Jeugdzorg Nederland een onafhankelijke commissie leiden die moet onderzoeken hoe seksueel misbruik in de jeugdzorg kan worden voorkomen.

Het team van Rouvoet, die minister voor Jeugd en Gezin is geweest, moet maatregelen opstellen die misbruik bij jeugdzorginstellingen moet verhinderen. Hij moet ook zorgen dat die regels ingevoerd worden en zal toezien op de implementatie van de aanbevelingen van de commissie-Samson.