'Het mag wel iets gezelliger in de gevangenis'

Dat zegt gevangenisdirecteur Ruut Bernsen. PI de Achterhoek met twee vestigingen, één in Zutphen en één in Doetinchem, moest één van de cellencomplexen sluiten. PI de Kruisberg sloot op 18 april 2014 de deuren, omdat staatssecretaris Teeven in 2013 besloot het gevangeniswezen te reorganiseren.

Sinds de bekendmaking is de PI Achterhoek vooral bezig geweest met reorganiseren. 'Er waren heel veel mensen over, 110. Deze mensen hebben eerst allemaal ergens een werkplek gekregen', zegt Bernsen. Uiteindelijk heeft de gevangenis ervoor gekozen om zo snel mogelijk bekend te maken wie er mochten blijven en wie er moesten gaan. 'We hadden rode, groene en oranje mensen. We hebben iedereen apart opgebeld.' Inmiddels werken 70 van die 110 mensen niet meer voor PI Achterhoek. 'Er heeft iemand een huis gekocht in Frankrijk en die wil een B&B runnen, er werken mensen bij de politie, COA, en in de beveiliging.'

Tonny Schuurman en Arjan Siebelink werkten al jaren binnen het gevangeniswezen en mochten ook nu blijven. 'We hebben zelf besloten om weg te gaan', zegt Siebelink. Ze zijn samen een wooncafé begonnen in Dinxperlo. 'Ik had altijd al iets met horeca, dit pand kwam vrij en deze kans moesten we grijpen', aldus Schuurmans. In het pand worden woonaccessoires en meubels verkocht. In hetzelfde pand runnen ze ook een café. 'Mensen die hier binnenkomen willen een gezellige dag hebben. Dat is zo anders dan in de gevangenis. Die mensen zitten daar niet voor hun lol.' Beide mannen willen niet terug naar het gevangeniswezen. 'Maar we missen de collega's wel.'

Nu de reorganisatie van PI Achterhoek bijna is afgerond, kijkt Ruut Bernsen vooruit. 'Ik wil dat personeel meer taken krijgt. De gevangenis is heel hiërarchisch. Ik wil dat medewerkers meer beslissingen gaan nemen. Daarnaast wil ik het voor de gevangenen huiselijker maken.' Hij heeft posters laten ontwerpen met gedichten en tekeningen die in de huiskamers komen te hangen. Ook heeft hij nieuw meubilair besteld. 'De straf die de gedetineerden hebben is dat ze opgesloten zitten. Dat betekent niet dat je het hier onaangenamer moet maken.'

Terugkijkend op de reorganisatie concludeert Bernsen dat de Achterhoek veel heeft moeten inleveren. 'Dat is wat het is. We hebben nu twee op één cel, ook dat is niet heel makkelijk. De keerzijde is dat we in Nederland ook niet zo heel veel gedetineerden meer hebben. We wonen gewoon in een heel veilig land.'