Wat als je per 1 januari onder de Participatiewet valt?

De bijstand is wat rest. Grote kans dat je in Gelderland vanaf januari terecht komt op een Sociale Werkplaats, in een 'beschutte werkomgeving'. In onze provincie gaan steeds meer gemeentelijke Sociale Diensten op in de Sociale Werkplaatsen, de zogenoemde SW-bedrijven. Gemeenten maken niet langer onderscheid tussen bijstandsgerechtigden en bijvoorbeeld jong gehandicapten of mensen met psychische problemen.

Alle mensen met een 'afstand tot de arbeidsmarkt' vallen per 1 januari onder de Participatiewet. Gemeenten worden dan verantwoordelijk, het UWV verstrekt dan geen indicaties meer voor een werkplek bij een SW-bedrijf. Sommige gemeenten trekken zich terug uit SW-bedrijven en gaan zelf op zoek naar werkgevers die arbeidsgehandicapten en mensen in de bijstand in dienst willen nemen.

Mensen die nu voor een SW-bedrijf werken en een vast contract hebben, behouden wel hun rechten.

Het SW-bedrijf Breed uit Nijmegen gaat samen met 9 sociale diensten. Er komt één nieuw gezamenlijk regionaal werkbedrijf met de gemeenten Druten, Wijchen, Beuningen, Heumen, Nijmegen, Ubbergen, Mook en Middelaar, Millingen aan de Rijn en Groesbeek. Het nieuwe arbeidsbemiddelingsbedrijf gaan werkzoekenden zoveel mogelijk helpen bij het vinden van, het liefst, regulier werk. Dat geldt zowel voor de pas afgestudeerde student, een jongere met een beperking en iemand die arbeidsmatige dagbesteding nodig heeft.

Het grote voordeel is volgens de regio Nijmegen, dat het Werkbedrijf aan werkgevers één loket biedt. Werkgevers hebben straks niet langer te maken met verschillende 'aanbieders' van de in totaal 15.000 kandidaten (nu nog via UWV, gemeenten en SW-bedrijf). Regionaal werken zou volgens de gemeenten zorgen voor een betere koppeling van kandidaat en vacature. Ook bedrijven, adviesorganen, cliëntenraden en onderwijsinstellingen werken mee aan de totstandkoming van het Werkbedrijf.

Het SW-bedrijf LANDER (omgeving Geldermalsen) gaat 1 januari 2016 fuseren met 5 sociale diensten in het Rivierengebied. 9 gemeenten doen mee in die fusie: Buren, Culemborg, Geldermalsen, Maasdriel, Neder-Betuwe, Neerijnen, Tiel, Zaltbommel en West Maas en Waal. Alleen de gemeente Lingewaal fuseert niet mee. De verschillende gemeenteraden moeten nog akkoord gaan met de fusie. Vanaf 2016 zal het nieuwe bedrijf 'Werkzaak Rivierenland' werk en uitkering verzorgen.  Tot die tijd worden er voor nieuwe mensen met een arbeidshandicap (voorheen WSW en Wajong) nog oplossingen geboden via SW-bedrijf LANDER.

Het SW-bedrijf Wedeo uit Doetinchem gaat fuseren met twee Sociale Diensten, die van Oude IJsselstreek en Doetinchem. De gemeenten Aalten en Montferland trekken zich terug uit de gemeenschappelijke regeling.

Net als elders geldt ook hier: mensen die een vast dienstverband hebben bij Wedeo behouden hun rechten.

De gemeenten Apeldoorn, Epe en Heerde blijven samenwerken met het SW-bedrijf Felua-Groep. De gemeenten willen, met de expertise van Felua, zoveel mogelijk mensen aan passend werk helpen. Er loopt inmiddels een speciaal project voor mensen in de bijstand, Direct Actief. Mensen die zich melden voor de bijstand moeten bij het SW-bedrijf direct aan de slag. Via werk intern en trainingen worden mensen klaargestoomd voor een reguliere baan. Een mogelijke fusie tussen de Sociale Diensten en Felua sluiten de gemeenten niet uit.

Het SW-bedrijf Delta gaat samenwerken met Plein. Plein bestaat uit  de reeds gefuseerde Sociale Diensten van Zutphen en Lochem. Voor de andere gemeenten Bronckhorst, Brummen en Voorst blijft Delta het komende jaar ook de nieuwe doelgroep bedienen. Dus mensen die na 1 januari onder de Participatiewet vallen zullen via Delta hulp krijgen.

De gemeenten Ede, Wageningen, Renkum, Scherpenzeel en Barneveld hebben nu een gemeenschappelijke regeling met het SW-bedrijf Permar in Ede. Maar dat zal gaan veranderen. Deze gemeenten kiezen niet voor een fusie zoals de Regio Nijmegen en de Regio West Betuwe/ Bommelerwaard.

Ede: de gemeente overweegt partner van Permar te worden zodat de nieuwe doelgroep (mensen die per 1 januari onder de Participatiewet vallen) kan worden bediend.

Barneveld: deze gemeente wil dat de cliënt kan kiezen. Met 5 tot 20 aanbieders worden raamovereenkomsten gesloten. De cliënt mag kiezen welk traject hij/zij gaat volgen om aan werk te komen. Barneveld vindt dat er 'lokale vrijheid' moet zijn.

Wageningen: trekt extra geld uit voor 'mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt'. De gemeente is nog in gesprek met meerdere partijen. Zelfredzaamheid is volgens Wageningen belangrijk. Mensen moeten zelf de regie krijgen over het traject dat ze willen volgen.

Renkum: de gemeente is gestart met het project Baanbrekend, een pilot van een jaar. Baanbrekend is een uitzendbureau. Op basis van het profiel van de kandidaat zullen er afspraken worden gemaakt met werkgevers.

Scherpenzeel: heeft maar zeer weinig mensen die onder de participatiewet vallen en wil zich aansluiten bij een andere gemeente.

SW-bedrijf Permar blijft verantwoordelijk voor de huidige medewerkers van de Sociale Werkvoorziening, die behouden immers hun rechten. 

Het SW-bedrijf Hameland is een zelfde lot beschoren als Permar. De vijf gemeenten, Aalten, Berkelland, Haaksbergen, Oost Gelre, Winterswijk, trekken zich terug uit de gemeenschappelijke regeling. Gemeenten gaan individueel zorgdragen voor mensen die zich na 1 januari melden voor werk of een uitkering.

De mensen die nu voor Hameland werken, blijven dat doen. Binnenkort wordt besloten of tijdelijke contracten wel of niet worden verlengd of omgezet in een vast dienstverband. Op termijn zal Hameland op houden te bestaan.

Hoe het verder gaat met het SW-bedrijf Presikhaaf Bedrijven is nog onduidelijk. Of Presikhaaf ook gaat zorgen voor de nieuwe instroom, mensen die per 1 januari onder de Participatiewet vallen, is onzeker. De gemeenten Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Neder-Betuwe, Overbetuwe, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar moeten hierover nog een besluit nemen.

De 'oude doelgroep', mensen die nu voor het SW-bedrijf werken en een vast dienstverband hebben, behouden hun rechten. Mensen met een tijdelijk dienstverband verkeren nog in onzekerheid. Het is nog onduidelijk of hun contract wordt omgezet in een vast dienstverband. Gemeenten ontvangen voor vaste dienstverbanden overigens nog een forse bijdrage van het Rijk, zo'n 26.000 euro per persoon.

Zie ook de Omroep Gelderland-website over zorg