Nieuws

Fruitboeren Betuwe knijpen 'm

KERK - AVEZAATH - In de supermarkt is een kilo appels goedkoper dan ooit.
Mooi voor de consument, maar nadelig voor de teler. De fruitboeren in de West-Betuwe knijpen 'm, nu het produceren van een kilo appels meer kost dan ze ervoor krijgen.
Bert den Haan, voorzitter van de West-Betuwse tak van de Nederlandse Fruittelers Organisatie, krijgt tegenwoordig voor een kilo Jonagolds niet eens meer de helft van wat hij er een jaar geleden voor kreeg op de veiling. 'Toen bracht die 60 cent op, nu 25 tot 30 cent per kilo.'

45.000 kilo

Om de orde van grootte aan te geven: een hectare fruitbomen levert zo'n 45.000 kilo appels of peren op. En een gemiddeld fruitbedrijf zit al gauw op 12 hectare.
De halvering van de prijs komt door de vliegramp met de MH17, de daarop volgende Europese handelsmaatregelen tegen Rusland. Dat op zijn beurt weer besloot tot een boycot van producten uit Europa. Nederlandse telers verkochten voorheen 5 procent van hun oogst aan Rusland.
'Dat lijkt weinig,' zegt vicevoorzitter Erik van Haarlem. 'Maar we hebben nu ook last van Polen, dat zijn appels en peren eveneens niet kwijt kan aan Rusland en die nu hier op de markt brengt. Daarbij gaat het om 800 miljoen kilo minstens.'
Europa kwam onlangs met 125 miljoen compensatie voor de schade, 'maar Nederland was te laat,' volgens Den Haan. 'Voor de regeling gold: wie het eerst komt, het eerst maalt. Nederland ving daardoor miljoenen minder dan bijvoorbeeld België.'

0,6 cent

Dinsdag kwam er een tweede zogeheten interventiemaatregel van de EU. Van Haarlem schampert: 'Omgerekend krijgen wij daardoor 0,6 cent schadevergoeding per kilo appels of peren. Een wassen neus dus.'
Deze teler uit Buurmalsen heeft zijn koelcellen vol staan met 3,5 miljoen appels. Hij kan nog een dag of zeven oogsten en 100.000 kilo van de bomen halen. 'Maar het heeft bijna geen zin om dit naar de Fruitmasters, de veiling in Geldermalsen, te brengen.'
Zijn collega Den Haan uit Kerk-Avezaath vindt dat de telers de dupe worden van de handelsoorlog met Rusland. Maar is het niet gewoon bedrijfsrisico? Hij sputtert: 'Natuurlijk niet. Dan moet je denken aan vorst, hagel of overvloedige regen. Daar kunnen we mee dealen, nu moeten we het maar uitzoeken.'
Hij houdt zijn hart vast voor de komende maanden, als de fruittelers een aantal keer achter elkaar de aflossingen op hun leningen niet meer kunnen betalen. 'Je moet er niet aan denken wat er gebeurt als de banken dan de grond opeisen en de bomen rooien. Dan is de Betuwe zijn voornaamste industrie kwijt.'