'Ik ben geen luxepaard, maar ik wil geen konijnenhok'; Susan weet nog niet waar ze volgende week woont

En dan te bedenken dat ze als autist helemaal niet goed tegen verhuizingen kan. Wethouder Frings (zorg en welzijn) gaf woensdagavond in een druk bezocht commissiedebat aan dat hij niet anders kon en dat ook hij er ’s nachts van wakker ligt. ‘Maar ik stond voor een bestuurlijk dilemma. Trek ik de bodem onder het bestaan van kwetsbare cliënten uit of laat ik een onrechtmatige situatie bestaan?’

In juli deed de gemeente Nijmegen aangifte tegen zorginstelling Rigtergroep wegens fraude. Rigtergroep zou met persoonsgebonden budgetten een deel van de huur van woningen van cliënten betaald hebben. De gemeente zegt dat dat niet mag.

Juridisch gezien had de gemeente volgens wethouder Frings de cliënten aansprakelijk kunnen stellen, omdat zij zelf verantwoordelijk zijn voor de besteding van hun pgb. 'Maar het college wilde dat bij deze kwetsbare doelgroep per se niet doen', stelt de wethouder in zijn relaas over wat er afgelopen jaar gebeurd is.

De gemeente koos ervoor om Rigtergroep aansprakelijk te stellen en deed aangifte bij de politie. De zorg zou tot 1 januari doorlopen, zodat cliënten de tijd hadden om een oplossing te vinden. Maar door een leegloop aan personeel gaf Rigtergroep aan dat de zorg per 1 oktober al niet meer gegarandeerd kon worden.

De gemeente had een noodlocatie achter de hand voor cliënten die zelf niet op tijd een oplossing zouden kunnen vinden. De Doekenborg, een leegstaand verpleeghuis. 'Het is hetzelfde als bij de noodopvang van vluchtelingen. We voorkomen dat de mensen op straat komen te staan. Maar het is inderdaad een rotoplossing', beaamt de wethouder de kritiek op deze locatie.

Susan Haage weigert naar De Doekenborg te gaan. 'Het zijn kleine kamers en je kunt er niet koken of wassen. Ik ben geen luxepaard zoals de wethouder ons neerzet, omdat wij nu in dure woningen wonen bij Rigtergroep. Maar ik wil gewoon kunnen koken en niet in een konijnenhok worden gestopt.'

Zij hoopt net als medebewoner Nicole Guntherman dat ze tijdelijk in hun huidige woonruimte kunnen blijven zitten. Zij zullen een beroep doen op huurbescherming waar ze mogelijk aanspraak op kunnen maken.

De Doekenborg is een tijdelijke locatie, maar de ruimtes moeten nog wel worden aangekleed met gordijnen en vloerbedekking. ‘Dat gaat veel geld kosten. En daarnaast moet ik weer met bewoners gaan wonen waar ik eerder problemen mee heb gehad.’

De kwestie heeft een grote invloed op cliënten met veelal psychiatrische problemen zoals autisme. 'Ik merk dat ik weer afdaal. Ik sluit mezelf weer op, word boos en ik zie ook andere cliënten weer in hun oude gedrag terugvallen. Die grijpen weer terug naar drank, drugs en gokken door alle onzekerheid', vertelt Nicole.

De cliënten nemen het de gemeente vooral kwalijk dat er heel slecht met ze is gecommuniceerd. De raadsleden vinden dit een belangrijke les voor een volgende keer. De wethouder heeft de raadsleden verder wel overtuigd dat hij zich optimaal heeft ingezet om de ontstane situatie zo goed mogelijk op te lossen.  

Van de 48 cliënten heeft de helft van de cliënten inmiddels zonder pgb een nieuwe zorgoplossing gevonden. Acht cliënten hebben een tijdelijke oplossing, vijftien een definitieve. Vijf cliënten proberen nog langer in hun huidige woning te blijven en zes cliënten zijn nog in gesprek over een oplossing.

Rigtergroep heeft woensdag het faillissement aangevraagd. 'Wellicht dat andere zorgaanbieders nu wel afspraken durven maken. Want zij waren bang om bij de overname van zorg niet alleen de lusten, maar ook de lasten over te moeten nemen', aldus de bezorgde ouders van Susan Haage.