Nieuws

Ouders autistische jongen dagen zorginstelling voor de rechter; 'zorg was ver onder de maat'

RENKUM - De ouders van Bart Bruil (21) uit Oosterbeek hebben er genoeg van. Ze hebben een advocaat in de hand genomen die de instelling voor beschermd wonen Woonzorgnet voor de rechter moet slepen. Bob en Ellen vinden dat Woonzorgnet hun autistische zoon onvoldoende zorg bood waardoor hij flipte en een poging tot zelfmoord deed. Woonzorgnet ontkent en zegt dat Bart zich niet aan afspraken hield.
Hij trok de gordijnen van het plafond, molesteerde de lift en het interieur van de zorginstelling en deed een zelfmoordpoging. Een schreeuw om aandacht, omdat hij niet de juiste begeleiding kreeg. Dat zeggen de ouders van Bart. Na deze incidenten heeft Woonzorgnet de zorg voor Bart stopgezet. De ouders namen hier geen genoegen mee. Bob Bruil vroeg alle rapportages van zijn zoon op en concludeerde dat Bart zo weinig begeleiding kreeg dat hij niet kon functioneren. 

'Telkens werd beterschap beloofd'

Maandelijks, wekelijks, soms zelfs dagelijks trokken de ouders van Bart aan de bel. Het ging niet goed met hun zoon en ze bleven aangeven dat er iets moest gebeuren. 'We wilden structuur, we wilden dat hij naar de dagbesteding ging, dat hij zijn bed uitkwam, dat hij leerde om zijn financiën te beheren, dat hij zelfstandiger zou worden. Woonzorgnet zou de afgesproken leerpunten met Bart oppakken. Telkens werd beterschap beloofd, maar er kwam niets van terecht', vertelt Bruil. Voor hem liggen de rapportages die over zijn zoon gemaakt zijn. 'Ik heb ze helemaal uitgeplozen en zie dat hij in plaats van 16 uur zorg en begeleiding, waar hij recht op heeft, nog geen 3 uur per week kreeg.'
Volgens Woonzorgnet is er wel 16 uur zorg per week geboden. 'Niet alle gesprekken die we met cliënten hebben worden vastgelegd', aldus directeur Laurens de Goeij van Woonzorgnet.
Vader Bob Bruil vroeg alle rapportages van zijn zoon op. Foto: Omroep Gelderland
Bart heeft PDD NOS en ADD en werd twee jaar behandeld bij het Leo Kannerhuis in Oosterbeek. In 2016 adviseert het Leo Kannerhuis om beschermd te gaan wonen bij Woonzorgnet. Hij krijgt een eigen kamer in een woongroep waar 24 uur begeleiding aanwezig is. De gemeente geeft een hoge zorgindicatie af (ZZP-5) waardoor hij aanspraak kan maken op intensieve begeleiding. 

Keihard oordeel

Op verzoek van Omroep Gelderland bestuderen deskundigen het zorgdossier van Bart Bruil. 'Ik hoop dat zijn ouders een rechtszaak doorzetten, want het is duidelijk dat hun zoon onvoldoende zorg kreeg.' Dat zegt gezondheidsjurist en docent aan de Erasmus Universiteit, Olga Floris. Haar oordeel over de aangeboden zorg van Woonzorgnet is keihard: 'Volstrekt onder de maat.'
Floris: 'Er was een Zorgleefplan waar afspraken in staan om doelen te bereiken, maar er werd helemaal niet aan de doelen gewerkt. Hij zou vier keer per week naar dagbesteding gaan, maar ging bijna niet. Bart kreeg geen alternatieve dagindeling, waardoor hij aan zijn lot werd overgelaten. Bart ging regelmatig nachtenlang op stap. Drinkt alcohol, terwijl dit met zijn medicatie geen goede combinatie is. En de begeleiding grijpt niet in. Er is niet eens een behandelaar, een psycholoog of therapeut ingezet. Echt onvoorstelbaar.'
Op verzoek van Omroep Gelderland bestudeerden experts de dossiers van Bart Bruil. Foto: Omroep Gelderland
Cliëntenbelangenvereniging Per Saldo trekt na het lezen van het zorgdossier dezelfde conclusie als Floris. Per Saldo vindt het vreemd dat er door Woonzorgnet geen behandelaar is betrokken bij de zorg van Bart. Verder maakt Per Saldo zich ernstig zorgen over het medicatiebeleid. 'Hoe kan het gebeuren dat Bart een zelfmoordpoging doet door 22 pillen te slikken?' Zij vindt dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg hier onderzoek naar moet doen.

Medicatiebeleid

Uit de rapportages blijkt dat Bart in februari van dit jaar aangeeft dat hij zichzelf op wil laten nemen, omdat hij zichzelf iets wil aandoen. Op dat moment was het beheer van de medicatie in handen van Woonzorgnet. Drie weken later krijgt hij zijn medicatie weer in eigen beheer. Met de afspraak dat als blijkt dat het niet lukt dat deze afspraak dan teruggedraaid wordt. Twee weken later neemt hij de 22 pillen in. Daarna komt het medicatiebeheer weer in handen van Woonzorgnet.
Woonzorgnet erkent dat ze zich zorgen maakt over de wijze waarop Bart omging met zijn medicatie. 'Voor ons was dit reden om de medicatie in eigen beheer te stoppen. Over de zelfmoordpoging is overleg geweest met de huisarts. De ambulance is gebeld en Bart is voor onderzoek opgenomen in het ziekenhuis. Een eventueel onderzoek door de inspectie zien wij met vertrouwen tegemoet', aldus directeur Laurens de Goeij.

Gebroken hand

Floris wijst er verder op dat Bart, nadat hij de lift vernielde, bijna een week lang met een gebroken hand heeft rondgelopen. 'Onvoorstelbaar. Uiteindelijk gaat moeder met hem naar het ziekenhuis, nadat Bart blijft klagen over pijn. Stel je toch 's voor dat je als ouders je kind een week met een gebroken hand laat rondlopen. Je krijgt terecht de kinderbescherming achter je aan. Dit is een wanprestatie.'
Floris vindt dat Woonzorgnet Bart nooit had mogen wegsturen na de incidenten. 'Deze jongen heeft een stoornis waar agressie bij hoort. Je moet hem zo begeleiden dat die agressie voorkomen wordt. Hij moet juist geholpen worden en dat heeft Woonzorgnet achterwege gelaten. Heel kwalijk.'

'We staan met de rug tegen de muur'

Volgens zorginstelling Woonzorgnet was het Bart zelf die zich niet aan de afspraken hield en is hij zelf verantwoordelijk voor zijn gedrag. Woonzorgnet zegt inderdaad dat de hand van Bart er niet goed uit zag, maar dat Bart ondanks hun aandringen om naar de huisarts te gaan, niet ging. 'Wij hebben geen middelen en maatregelen die we op kunnen leggen. Wij kunnen activeren en motiveren, maar kunnen niet dwingen. Als iemand niet wil, staan wij met de rug tegen de muur', aldus directeur Laurens de Goeij van Woonzorgnet. Dat er geen behandelaar bij de zorg is betrokken, ligt volgens Woonzorgnet aan de familie. De familie ontkent dit ten stelligste en zegt diverse keren gevraagd te hebben om behandeling.  
Woonzorgnet vindt dat er op een verantwoorde manier zorg is verleend. 'De Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden (VGGM) heeft in opdracht van de gemeente Arnhem naar aanleiding van deze klacht ons bedrijf geïnspecteerd. Onze zorg is met vlag en wimpel goedgekeurd. Ook ons medicatiebeleid. Wij hebben in het geval van Bart alles in het werk gesteld. Het is niet gelukt en dat betreuren wij. Wij hebben er niet met de pet naar gegooid', zegt directeur De Goeij. Volgens de directeur heeft niet Woonzorgnet, maar de gemeente Arnhem de zorg voor Bart stopgezet.

Geen specifiek onderzoek

Woonzorgnet heeft Omroep Gelderland inzage gegeven in het inspectierapport. Hieruit blijkt dat de VGGM geen specifiek onderzoek heeft gedaan naar de zaak Bruil. Er is vooral gekeken naar protocollen en er is gesproken met een aantal medewerkers en cliënten van de cliëntenraad. Zij waren allen tevreden over de werkwijze binnen Woonzorgnet, zo staat in het rapport. De inspectie was van tevoren aangekondigd. Naar de mogelijke fouten die er gemaakt zouden zijn in de begeleiding van Bart Bruil is geen onderzoek gedaan.
De gemeente Arnhem en de VGGM willen niet op de individuele kwestie ingaan. Wel zegt VGGM dat de klacht van de familie Bruil de enige aanleiding was voor het onderzoek.
De familie begrijpt niet dat hun klacht niet is onderzocht. 'Dat ze niet gehoord zijn, is omdat er geen schriftelijke toestemming was en omdat de cliënt inmiddels in een andere instelling zit. De privacywet staat inzage zonder toestemming niet toe', zegt de woordvoerder van VGGM. De familie zegt dat hen nooit om toestemming is gevraagd. De opdracht van de gemeente Arnhem was volgens VGGM om in het algemeen uitgebreid kwaliteitsonderzoek te doen bij de locatie in Arnhem.
Woonzorgnet biedt in Arnhem, Nijmegen, Renkum, Rheden en Nunspeet en wordt betaald door deze gemeenten. Op de Arnhemse locatie waar Bart in zorg was biedt Woonzorgnet aan 24 cliënten zorg in de leeftijd van 19-64 jaar. De doelgroep is algemene psychiatrie (70%) en autisme (30%) met een normale verstandelijke ontwikkeling. De begeleiding is gericht op re-integratie en socialisatie; meer zelfstandigheid en de regie over eigen leven weer terug nemen.
Heeft u opmerkingen of aanvullingen op dit bericht? Mail dan met de redactie: omroep@gld.nl