'Verwoestende cycloon Neede mag niet vergeten worden'

De Historische Kring Neede vindt dat de Needse geschiedenis verteld moet worden en heeft daarom een expositie ingericht over de ramp. In de Oale Smederieje hangen foto's van de ramp die het Achterhoekse stadje 90 jaar geleden trof.

'De eerste van juni in 1927 leek zo'n prachtige dag', vertellen ooggetuigenverslagen. Maar daar kwam aan het einde van de middag verandering in. 'Toen de wolk naderbij kwam, zag men in het onderste gedeelte de draaiing zeer, zeer duidelijk van links naar rechts.(....) Om de wolk zag men donkere voorwerpen rondslingeren. Zij maakten op afstand den indruk van groote zwarte vogels', schrijft journalist Post. Hij zag de tornado op 50 meter afstand passeren.

'De vogels waren brokstukken die de cycloon onderweg had opgepikt', vertelt Ronnie Könniger van de Historische Kring Neede. 'We komen dat in heel veel verslagen tegen'. Op de foto's die in de tentoonstelling te zien zijn, zie je de enorme verwoestingen die de storm heeft aangericht.

Er was niet alleen materiële schade. Er vielen in totaal 150 gewonden en tien doden. Koningin Wilhelmina en prinses Juliana bezoeken al snel het rampgebied. Neede start met inzamelingsacties. Toch weten nu, 90 jaar later, niet veel mensen meer dat de storm zo'n impact had. 'De ramp van Borculo kent bijna iedereen', zegt Könniger.

Hij heeft wel een verklaring. 'Het was de eerste grote ramp en die storm raakte de kern van Borculo. Gebouwen in het dorp werden vernield, dat is bij de cycloon van Neede niet het geval'. Volgens hem is juist dat laatste ook de reden achter de onbekendheid van de ramp. 'Het is in de vergetelheid gekomen omdat deze storm vooral over het buitengebied raasde'.

Middenin het rampgebied lag textielfabriek Ter Weeme. Tegenwoordig herinnert alleen een schoorsteen nog aan de plek. Tijdens de storm liep de fabriek veel schade op. De fabriek lag naast het treinstation. 'De wind was zo sterk dat een treinstel de lucht vloog', zegt Könniger. 'Het moet echt heel angstig geweest zijn'. 

Tot 15 juli is er in de Oale Smederieje een tentoonstelling over de ramp. 'De ramp moet niet vergeten worden, het is van grote impact geweest op het dorp en op de inwoners in die jaren', zegt Könniger. 'We willen de geschiedenis blijven vertellen en doorgeven'.

Bijzonder in de expositie is een schaal. 'Deze schaal hebben we in bruikleen van de familie van Gerrit Jan Wormeester'. Naast de schaal ligt de originele rouwkaart. Wormeester kwam op 42-jarige leeftijd om het leven tijdens de cycloon.