Nieuws

'Goedkope' thuishulpen Oude IJsselstreek zijn vernederingen zat

ULFT - Voor het eerst durven alfahulpen uit de gemeente Oude IJsselstreek hun mond open te doen. Ze hebben genoeg van 'alle vernederingen' en willen niet meer weggezet worden als 'domme poetshulp'. Omdat alfahulpen niet in dienst zijn van een organisatie moeten ze zelf zorgen voor verzekeringen en pensioen, waardoor ze netto weinig salaris overhouden.
Alfahulpen zijn niet in dienst van een zorgaanbieder, maar worden via een persoonsgebonden budget betaald door de cliënt zelf. Volgens vakbond FNV houden ze nog geen 7 euro netto per uur over aan hun werk. Dat is minder dan het minimumloon. 'Ze vallen niet onder een cao, krijgen geen ww als ze werk kwijtraken en een pensioen opbouwen is niet te betalen', aldus de vakbond. 'Een 'normale' thuishulp verdient bruto hetzelfde als een alfahulp, maar krijgt 'gewoon' vakantiegeld, is verzekerd en bouwt wél pensioen op.'

Op het matje geroepen

De Achterhoekse gemeente Oude IJsselstreek zweert bij de alfahulpen. Volgens de gemeente mag het van de wet. Recent nog noemde staatssecretaris van Rijn van Volksgezondheid de alfaconstructie onwenselijk. Hij riep de gemeente persoonlijk op het matje, maar dat heeft niet geholpen. Van Rijn wil de alfhahulpen nu bij wet gaan verbieden.

'Weggezet als poetshulp is kwetsend'

Anya Broer was drie jaar in dienst bij thuiszorgorganisatie Sensire toen haar contract werd opgezegd. Ze kreeg de keuze: of een uitkering of alfahulp worden. Om te kunnen blijven werken, kon ze niet anders dan kiezen voor alfahulp. Via een zorgorganisatie wordt er te weinig werk aangeboden binnen de gemeente Oude IJsselstreek, omdat in deze gemeente relatief veel ouderen een persoonsgebonden budget krijgen en met dat geld zelf hulp moeten inhuren.
'Vanaf dat moment zijn we actie gaan voeren tegen deze constructie. Je wordt door de wethouder weggezet als poetshulp die alleen maar voor de cadeautjes van de kleinkinderen werkt. Dat is heel frustrerend en kwetsend. We zien de cliënten vaker dan hun eigen kinderen. Wij weten welke hulp ze nodig hebben. We willen fatsoenlijk worden betaald.'
De dankbaarheid van de cliënten houdt de thuishulpen aan het werk. 'Je wilt de ouderen niet in de steek laten', zegt Annemieke Rensing. Ze werkt nu tien jaar als alfahulp, omdat werken via een zorgorganisatie niet mogelijk is. Dus rest haar niets anders dan als een zzp'er aan het werk te gaan.
De vrouwen voeren actie tegen de alfaconstructie.

Gesprekken leveren niets op

In de gemeente Oude IJsselstreek huurt meer dan de helft van de cliënten een alfahulp in. En dat moet veranderen, vindt Rensing. 'Er zijn al meerdere gesprekken met de wethouder geweest, maar die hebben niets opgeleverd.' Daarom gaat ze nu samen met haar collega's handtekeningen inzamelen om alsnog iets aan het beleid te veranderen.
Collega Sonja Michelbrink: 'Wij hebben niet gekozen voor deze situatie. Wij willen graag werken. Ik ben nog geen dag thuis geweest. En dan word je op het gemeentehuis bijna als crimineel behandeld, omdat je tegen de alfaconstructie in opstand komt. Wij verdienen meer respect.' Solliciteren bij een schoonmaakbedrijf is voor haar geen alternatief. 'Ik wil iets voor de medemens betekenen. Daar ligt mijn hart.'

VVD: 'Vrijheid en zelfstandigheid is prettig'

Vorige maand bracht het actiecomité een bezoek aan het gemeentehuis. VVD-fractievoorzitter Richard de Lange weigerde het bezoek te ontvangen. 'Het heeft geen zin om aan de gemeenteraad te vragen om de arbeidsvoorwaarden van de thuishulpen te veranderen. Daar gaan wij niet over. Wij zijn niet voor of tegen alfahulpen. Er is een grote groep die er geen problemen mee heeft om zo te werken. In principe moet het gewoon kunnen. Als er maar een goede vergoeding tegenover staat.'
Volgens Lange is er ook een categorie vrouwen die juist graag als alfahulp werkt en het niet nodig vindt te investeren in een pensioen of arbeidsongeschiktheidsverzekering. 'Deze thuishulpen vinden de vrijheid en zelfstandigheid juist prettig', aldus de VVD'er. 
FNV-voorvrouw Desiree Egberts zegt dat de vrouwen geen keuze hebben.

'Alfahulpen hebben geen keuze'

FNV bestrijdt deze visie. Alfahulpen verdienen bruto misschien hetzelfde, maar netto blijft er voor hen minder over. 'Vakantiedagen en het vakantiegeld is al in het uurloon verwerkt. Bij een dienstverband komt dat er bovenop', aldus Desiree Egberts van FNV. Zij kent vooral hulpen die juist graag voor een zorgorganisatie willen werken om ook te kunnen profiteren van een cao. Daar komt volgens de FNV bij dat thuishulpen in Oude IJsselstreek geen keuze hebben. 'Ze kunnen alleen maar als alfahulp werken. Er is helemaal geen vrijheid om te kiezen.'
Net als de VVD heeft coalitiepartner CDA geen problemen met de alfaconstructie. 'Zolang het mag van de wet, staan wij achter het beleid', aldus fractievoorzitter Guido Hakvoort.
Volgens zijn VVD-collega is het nog te vroeg de stekker uit de alfahulp-constructie te trekken, 'omdat de discussie in Den Haag nog niet klaar is.' 
De Lange: 'Als er een wettelijke regeling komt dat het niet mag, dan moeten we ermee stoppen. Maar zolang iets goed loopt en goedkoop kan, graag. Dan heb je ook budget om elders meer zorg te bieden.'
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!