Melanie uit Arnhem krijgt geen Wajong-uitkering: 'Ik voel me in de steek gelaten'

De verzekeringsarts van het UWV die moest beoordelen of ze in aanmerking komt voor een Wajonguitkering kwam tot de conclusie: Melanie heeft nu geen functionele mogelijkheden en kan op dit moment niet werken. Maar de situatie kan ooit veranderen, waardoor dat wel weer mogelijk kan zijn. En dus krijgt ze geen Wajonguitkering.

Sinds dit jaar zijn de regels voor de Wajongregeling fors aangescherpt. Wie op jonge leeftijd gehandicapt of langdurig ziek is, komt alleen nog in aanmerking voor de Wajong als er nooit meer gewerkt kan worden. Wie op dat moment arbeidsongeschikt is, maar bij wie niet is vast te stellen dat altijd zal blijven, is aangewezen op de bijstandsuitkering. Wie een partner met een inkomen heeft, krijgt helemaal niets.

Een ongewenste situatie, vinden vakbond FNV en de Landelijke Cliëntenraad. Zij hebben een brief geschreven aan staatssecretaris Jetta Klijnsma om een oplossing te vinden. Zij willen dat jongeren die tijdelijk arbeidsongeschikt zijn, alsnog in aanmerking komen voor de Wajongregeling en dat vervolgens periodiek bekeken wordt of de situatie is veranderd.

Melanie voelt zich in de steek gelaten. 'Er is niemand die op dit moment iets voor mij kan doen. Ik heb geen inkomen, omdat ik samenwoon met mijn vriend die een inkomen heeft. Ik heb er alles aan gedaan om onafhankelijk te kunnen zijn. Heb opleidingen gedaan om dit voor elkaar te krijgen, maar telkens loopt het stuk, omdat het niet goed met me gaat. Ik slaap 14 uur per dag en heb weinig energie. Ik zou heel graag willen dat de situatie anders was, maar het enige dat ik kan doen is therapie volgen om te zorgen dat het beter me gaat. Maar ik heb al zoveel therapieën gehad en er heeft nog niets gewerkt. Ik verwacht dan ook niet dat ik op korte termijn zal herstellen', vertelt Melanie.

Melanie kreeg bij de Wajongaanvraag nog hulp van het Arnhemse sociale wijkteam, maar toen die afgewezen werd, kreeg ze de boodschap dat het wijkteam niets voor haar kon doen. Melanie schreef nog een mail, maar daarop kwam geen reactie. De gemeente Arnhem laat weten niets voor haar te kunnen doen.

Een bekend probleem, zeggen FNV en de Landelijke Cliëntenraad. Branko Hagen van de Cliëntenraad: 'Gemeenten hebben er geen aandacht voor. Er gebeurt niets voor deze groep. Het probleem is ook dat de gemeenten zoveel op hun bordje hebben, dat deze groep geen prioriteit heeft. Gemeenten hebben ook te weinig kennis om deze jongeren goed te begeleiden. En dat kan grote gevolgen hebben. Want als je ze niet goed begeleidt dan wordt de situatie alleen maar erger. Wij vinden daarom dat deze groep beter door het UWV geholpen zou kunnen worden. Ook daar moet ingezet worden op een goede begeleiding om ervoor te zorgen dat de situatie, hoe langzaam soms ook, op een goede manier kan verbeteren. En als dat niet gebeurt, dan zouden ze terug moeten kunnen vallen op de Wajong.'

Ruud Kuin van FNV: 'Het gevaar is dat gemeenten geen energie stoppen in deze groep. Als ze recht hebben op een uitkering is de kans groot dat de gemeente een vrijstelling geeft voor de sollicitatieplicht en het er verder bij laat zitten. Zeker nu de budgetten zo geminimaliseerd zijn. Het is ook een lastig probleem. Want de groep met een beperking en zouden in theorie wellicht nog kansen hebben, maar in de praktijk is er geen werk voor ze te vinden. Dit betekent dat zij altijd een slecht inkomenspositie zullen houden en wij willen dat daar wat aan gedaan wordt.'

Het is onbekend hoe groot de groep precies is waar het om gaat. Volgens FNV is Klijnsma dit nu aan het achterhalen. Volgens de Cliëntenraad zou het gaan om een groep van zo'n 1500 tot 3000 jongeren per jaar. De toekenning van het aantal Wajonguitkeringen is in ieder geval met zo'n 90% gedaald.

Melanie laat het er in ieder geval niet bij zitten en heeft een advocaat in de arm genomen om het besluit dat ze geen Wajong krijgt aan te vechten bij de rechter. In december zal haar zaak worden behandeld.