'Verzet, verzet...het was meer het avontuur van tieners'

'We zijn al 75 jaar vrienden en we wisten niet van elkaar dat we allebei verzetskranten rondbrachten', dat vertellen de hoogbejaarde Folkert Rotshuizen en Hans Riemer uit Arnhem.

Dat doen ze vlak voor de opening van de nieuwe expositie in het Airborne Museum: Gebroeders Kuik; tieners in het verzet. 'Praten daarover deden we gewoon niet. Tot nu.'

De expositie laat het verhaal zien van Bert en Hans Kuik, twee Arnhemse middelbare scholieren van 17 en 18 jaar oud, die tijdens de oorlog in het verzet zaten en verschillende Britse militairen in veiligheid hebben gebracht.

Hun jongste broer heeft een enorme verzameling, dagboeken, foto's en brieven aan het Airborne Museum geschonken.

'We kenden Hans en Bert Kuik goed', zegt Rotshuizen. 'Kwamen graag bij ze thuis; de ouders waren zeer tegen de nazi's. Daar konden we in het geheim een beetje plannen maken. We zijn allebei zonder dat we het van elkaar wisten door Hans benaderd om verzetskranten rond te brengen. En ach, zoveel stelde dat niet voor hoor; het was vooral het avontuur van jonge jongens.'

De twee broers werden uiteindelijk tijdens een grote controle opgepakt. Een onderofficier van de Sicherheitsdienst heeft na de oorlog bekend dat hij de twee jongens heeft doodgeschoten.

Sarah Thurlings, directeur van het museum: 'Veel verzetsmensen vinden het niet zo groots wat ze gedaan hebben, maar we hebben al die documenten die we kregen onderzocht.

Daaruit blijkt dat de scholieren niet zo maar wat klusjes deden, maar dat er echt sprake was van een goed georganiseerd netwerk en dat een jongen als Hans Kuik banden had met de landelijke verzetsgroep Rolls Royce, een koeriers- en intelligentiedienst.

De jongens waren actief met de verspreiding van verzetskranten, het verbergen van onderduikers en ook de evacuatie van burgers na september '44. 'Het is echt nieuw voor ons dat tieners zo structureel en gestructureerd een bijdrage leverden aan het verzet. We worden vandaag platgebeld door hoogebejaarden die vertellen 'Ik zat daar ook bij'. Dit vraagt om meer onderzoek.'

De oude vrienden van Hans en Bert Kuik vonden het een spannende tijd. Maar leuk was het niet. 'Daarvoor was het te serieus', vertelt Folkert Rotshuizen. 'We zagen dat de joden weggevoerd werden; een bekende werd zomaar doodgeschoten. Dat grijpt je aan, waardoor je steeds meer anti-Duits wordt.'

'Daardoor gingen we ook steeds meer andere activiteiten ontplooien dan schoolwerk. School leed wel onder het werk tegen de Duitsers', zeggen de mannen lachend.