Nieuws

'Oplossing nodig voor beheer pgb-budget van kwetsbare cliënten'

'Gemeenten en zorgkantoren moeten verantwoordelijk worden voor het zorgbudget van kwetsbare cliënten.' Dat zegt Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een pgb.
ARNHEM - 'Gemeenten en zorgkantoren moeten verantwoordelijk worden voor het zorgbudget van kwetsbare cliënten.' Dat zegt Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een pgb.
Deze cliënten, zoals licht verstandelijke beperkten, zijn nu zelf verantwoordelijk voor de uitgaven van hun pgb-budget, terwijl ze eigenlijk niet in staat zijn om dit budget zelf te beheren. Ook als een bewindvoerder de administratie op zich neemt, blijft de cliënt verantwoordelijk.
Uit onderzoek van Omroep Gelderland bleek deze week dat bewindvoerders bovendien te weinig controle op het budget en de kwaliteit van de zorg uitvoeren.
'Wij willen dat er een tussenoplossing komt: persoonsgebonden financiering. Dan zouden mensen net als via een pgb zelf de vrijheid hebben om hun zorg te kiezen, maar de verantwoordelijkheid voor de uitgaven van de zorg komt dan te liggen bij de gemeente of het zorgkantoor. Dan weet je zeker dat het budget goed beheerd wordt en dat de zorg goed geleverd wordt.' 

Misbruik van budget

'De licht verstandelijk beperkte mensen zijn zeer beïnvloedbaar en kunnen de dupe worden van familieleden en zorgverleners die misbruik maken van het persoonsgebonden budget.'
'Eigenlijk zou deze groep niet gedwongen moeten worden te kiezen voor een pgb. Maar doordat het aanbod via zorg in natura veel te beperkt is, zijn ze vaak aangewezen op het pgb dat wel de mogelijkheid biedt om de juiste zorg te krijgen.
Bij zorg in natura sluiten gemeenten contracten af met zorgverleners. Een cliënt is dan afhankelijk van wie een contract heeft met zijn gemeente. Gemeenten sluiten vaak contracten af met de grotere zorgorganisaties, terwijl je met een pgb juist zelf iemand uit kunt kiezen van wie je de zorg wil. Dat kan ook één begeleider zijn die dag en en nacht voor je klaar staat. Die mogelijkheid heb je bij zorg in natura veel minder.'

Zorgverzekeraars zeggen nee

Gemeenten en zorgverzekeraars staan overigens steeds minder te trappelen om pgb's toe te wijzen. Uit onderzoek van Per Saldo blijkt dat er zorgverzekeraars zijn die het merendeel van de nieuwe pgb-aanvragen afwijzen.
Gemeenten hebben de opdracht gekregen om voor 1 oktober alle herindicaties uit te voeren en dan zal bepaald worden wie er nog wel en geen pgb krijgt. De vraag is of gemeenten meer eigen regie gaan eisen als voorwaarde voor een pgb. En zullen gemeenten steeds meer gaan kiezen voor zorg in natura? 

VNG: vrij voor pgb kiezen

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt dat gemeenten de voordelen en de nadelen van pgb zien. 'En daarnaast moeten gemeenten de wet uitvoeren. Het is aan de gemeente om te bepalen of aan de voorwaarden wordt voldaan. Reden om een pgb te weigeren kan zijn als iemand naar oordeel van gemeenten geen pgb kan beheren of geen vertegenwoordiger heeft die dit kan. Als het pgb duurder wordt dan zorg in natura en als er naar oordeel van het college niet voldoende kwaliteit wordt ingekocht', aldus Asha Khoenkhoen van VNG.
De VNG noemt het voorstel van Per Saldo in strijd met de WMO en de Wet Langdurige Zorg. 'In beide wetten staat de keuzevrijheid en de eigen regie voor de cliënt bij het pgb voorop. En om die redenen is het pgb voor cliënten ook ontwikkeld. Bij twijfel moet geen pgb worden verstrekt maar zorg in natura'.'
'De gemeente bepaalt welke zorg in natura ingekocht wordt. Zorg die niet is ingekocht, kan als het nodig is alsnog worden ingekocht. Gemeenten willen dat zorg in natura flexibeler en beter wordt en kunnen daar een rol in spelen. Dat is een betere weg dan dat de gemeente er weer een taak bij krijgen in de vorm van regievoering en pgb-beheer voor cliënten die dat zelf niet kunnen', aldus Khoenkhoen.

Zorgkantoor: niemand uitsluiten

Zorgkantoor VGZ:  'Het voorstel van Per Saldo gaat volgens ons tegen het principe van het pgb: zelf regie op de zorg die je inkoopt. De pgb-houder is verantwoordelijk. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld jongeren en jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking. Dat is vanuit de Tweede Kamer bepaald.
Maar soms kan je wel je vraagtekens zetten of dat verstandig is. Maar je mag niemand uitsluiten. Je mag ook niet alle jongeren over één kam scheren. Wij doen ons best om de pgb zo goed mogelijk uit te voeren in ieder geval. Als er geen goede derde is dan kan het zijn dat pgb stopt en dat het omgezet wordt in zorg in natura. Dat is dan vaak ook de keus van de budgethouder. Bij zorg in natura heb je ook een optie om thuis te wonen en dat er een zorgverlener bij je thuis komt. De keuze voor pgb wordt vooral gebruikt voor zorg die niet te plannen is. Daar is pgb geschikt voor.'

VVD: voorstander pgb

De VVD is altijd groot voorstander geweest van de eigen keuze. 'Het pgb is een instrument dat door voormalig staatssecretaris Erica Terpstra is ontwikkeld. Het doel was en is om (chronisch) zieken of mensen met een beperking zoveel mogelijk zelfbeschikking en eigen regie over hun leven terug  te geven.
'Er zijn talloze goede voorbeelden van mensen die soms ernstig beperkt zijn maar met een pgb-budget flexibel en met maximaal maatwerk zorg ontvangen. Het achterliggende gevoel bij betrokkene is dat - ondanks hun beperkingen - ze zelf kunnen blijven sturen op wat ze wel kunnen en niet volledig overgeleverd zijn  voor de zorg die ze nodig hebben van een grote instelling', zegt Tweede Kamerlid Sjoerd Potters.

SP: pgb is soms 'persoon gedwongen budget'

De SP ziet graag dat er meer werk gemaakt wordt van zorg in natura als alternatief voor het pgb. 'Pgb is ingewikkeld. Je moet als cliënt zelf de regie kunnen nemen en dat kan niet iedereen. Maar het probleem is dat pgb een gedwongen keuze is, omdat er geen alternatief is. De meerderheid van de Kamer vindt het pgb een volwaardig alternatief voor zorg in natura. Wij vinden dat je strikter zou moeten kijken wie precies een pgb krijgt en waarom. Soms moet iemand tegen zichzelf of anderen kunnen beschermen. Het is vreemd dat mensen een pgb krijgen terwijl ze niet de verantwoordelijkheid voor hun eigen financiën kunnen dragen. Het argument dat zorg op maat niet altijd bij zorg in natura kan, is zorgelijk. Dat moet verbeteren en dat heeft wat ons betreft prioriteit'', zegt Kamerlid Renske Leijten.

'Natura geen goed alternatief'

Mark van Barschot van de Branchevereniging Kleinschalige Zorg merkt dat gemeenten het lastig vinden om kleine aanbieders te contracteren. 'Gemeenten willen het liefst  met een paar grote partijen afspraken maken. Maar als je de kleine zorgondernemers uitsluit, krijg je een probleem met het aanbod. Zorg in natura is niet altijd een goed alternatief. De doelgroepen die gebruik maken van pgb, zijn zo divers dat daar specifieke hulp voor nodig is. Er is nog veel te weinig diversiteit bij Zorg in natura. Het pgb is nodig om een goed alternatief te bieden.'
'Ik begeleid een klein aantal cliënten en doe dat met mijn eigen methode. Maar die methode past niet bij iedereen. Maar voor die kleine groep werkt het wel heel goed. Bij de moeilijke doelgroepen werkt kleinschaligheid het beste. Persoonlijke aandacht en een goede band met de een begeleider zijn essentieel. Deze intensieve zorg kan zorg in natura niet bieden. Gemeenten en zorgkantoren moeten meer diversiteit regelen. Zij nemen hierin te weinig verantwoordelijkheid. Iedereen zou de juiste zorg moeten krijgen, maar dat kunnen ze nu niet bieden.'

GroenLinks: dilemma

Kamerlid Linda Voortman van GroenLinks is het eens dat er een dilemma is. 'De keuze voor pgb moet een bewuste keuze zijn en niet omdat zorg in natura de zorg niet kan leveren. Pgb is het beste om de eigen regie te kunnen voeren, maar als je dat niet wilt of kunt en hier liever niet zelf voor kiest dan kun je beter zorg in natura doen.'
'Maar daarvan is de kwaliteit niet altijd goed. Dan kunnen ze niet 24 uur per dag langskomen of je krijgt met teveel persoonlijke begeleiders te maken. Want bij Zorg in Natura heb je te maken met cao's en mogen mensen niet 's nachts werken en de volgende ochtend weer. Daar moet dus iets op bedacht worden.'

ChristenUnie: niemand uitsluiten

De ChristenUnie vindt dat iedereen gebruik moet kunnen blijven maken van pgb. 'Ik wil niet op voorhand groepen uitsluiten. Het is overduidelijk dat zorg in natura niet flexibel genoeg is. Deze zorg is gewoon niet altijd passend en daarom is pgb zo belangrijk. Er moet wel op basis van een persoonlijk gesprek duidelijk worden of iemand, al dan niet met behulp van familie of een bewindvoerder, eigen regie kan voeren met een pgb. Maar dan is er ook nog een onafhankelijke cliëntondersteuner beschikbaar die daarbij kan helpen,' aldus Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber.
Dik-Faber vindt het idee van Per Saldo om gemeenten en zorgkantoren verantwoordelijk te maken voor het budget van een kwetsbare cliënt in ieder geval het overdenken zeker waard.
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!