Nieuws

Inspectie constateert fout na fout, maar visverwerker Foppen is hardleers

HARDERWIJK - Visverwerker Foppen houdt zich al lang niet aan regels die gaan over voedselveiligheid. Een overzicht van de hardleersheid van het Harderwijkse bedrijf en de maatregelen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
door Judith Spanjers

Verscherpt toezicht

Foppen staat sinds 2014 onder verscherpt toezicht van die NVWA. De inspectie van november liet zien dat het Harderwijkse bedrijf niets geleerd heeft van de boetes en waarschuwingen in de afgelopen jaren. Omroep Gelderland heeft de hand weten te leggen op die documenten met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob).

Verboden natriumnitriet gebruikt: mogelijk kankerverwekkend

In de nieuwste rapporten die de omroep inzag, is te lezen dat Foppen de natriumnitriet heeft toegevoegd bij de productie van visworsten. Dat is verboden. Dit zogenoemde colorozozout mag wel in de vleesverwerkende industrie worden gebruikt, maar niet in combinatie met vis, omdat dit kankerverwekkend kan zijn. Bij de inspectie van november 2014 wordt het gebruik van het zout bij Foppen geconstateerd.
Het hoofd van de kwaliteitsdienst van Foppen zegt hierover in het rapport: 'Colorozozout mag niet gebruikt worden in gerookte visproducten, maar naar mijn mening kan het wel in gekookte visprodukten zoals visworst.' Dit terwijl de inspecteur hem duidelijk maakt dat op 6 juli 2010 dezelfde overtreding was geconstateerd. Toen is zowel mondeling als schriftelijk duidelijk gemaakt aan Foppen dat nitriethoudend zout niet is toegestaan bij visworsten. Op 9 februari 2015 krijgt Foppen een boete van 1050 euro hiervoor.

Listeria niet goed onderzocht: gevaar voor foetus en ouderen

Bij de inspectie van november 2014 wordt verder duidelijk dat Foppen de gevaarlijke bacterie listeria niet goed onderzoekt. Listeria kan voedselinfecties veroorzaken die schadelijk kunnen zijn voor zwangere vrouwen, omdat de kans op een miskraam of vroeggeboorte toeneemt. Ouderen met een verzwakt afweersysteemkunnen er zelfs aan overlijden.
Experts geven aan dat het om die redenen zeer belangrijk is om de bemonstering goed op orde te hebben. Bij Foppen is dit niet het geval, nu niet, ook niet in 2010, zo constateert de inspectie. Of er in de tussenliggende jaren verbeteringen zijn doorgevoerd - of Foppen actief heeft geprobeerd zaken te veranderen - is uit geen enkel rapport op te maken. Feit is dat er in 2010 een waarschuwing is uitgedeeld en dat er in 2014 opnieuw wordt gewaarschuwd.  

Gevarenanalyses ontbreken: onduidelijk of vis veilig is

Bij Foppen ontbraken in veel gevallen gevarenanalyses of analyses werden verkeerd geïnterpreteerd. Bij het verwerken van voedsel is het namelijk belangrijk dat bedrijven weten met welke risico's ze rekening moeten houden als er met een produkt wordt gewerkt. Zo kunnen er in aangeleverde vis verboden stoffen aanwezig zijn of restjes van diergeneesmiddelen. Of er is een kans op uitgroei van bepaalde bacteriën.
Zo staat als voorbeeld in het rapport van de inspecteur van de NVWA te lezen: 'Het gevaar parasieten in zalm was wel onderkend, maar hiervoor werd door Foppen gesteld dat de zalm diepgevroren werd aangeleverd en dat dit de volgende processtap was die het gevaar zou elimineren. Afgezien van de onlogische redeneerlijn was dit onjuist, gezien het feit dat de kweekzalm nooit diepgevroren werd aangeleverd.'
In 2010 werd het gebrek aan gevarenanalyses al geconstateerd bij Foppen.Toen kreeg het bedrijf een waarschuwing en nu, in 2014, weer. Tussen 2010 en 2014 heeft de inspectie geen soortgelijke systeeminspectie uitgevoerd bij Foppen. Uit de rapporten is opnieuw niet op te maken of er in de jaren tussen 2010-2014 verbeteringen zijn doorgevoerd, of dat Foppen actief heeft geprobeerd veranderingen door te voeren.

Laboratorium niet geaccrediteerd: voldoet niet aan eisen

Foppen heeft een eigen laboratorium waar bijna alle microbiologische analyses worden uitgevoerd van gerookte zalmproducten en andere visproducten. In 2014 constateert de NVWA dat het laboratorium niet geaccrediteerd is en dat de analyses die er gedaan worden niet voldoen aan de gestelde eisen. Opmerkelijk, omdat ook al in 2010 was aangetoond dat het laboratorium en de analyses niet aan de eisen voldeden.

Schimmel en condens: kans op verontreiniging

Bij een controle in september 2014 inspecteert de NVWA de algemene hygiëne in het bedrijf en kijkt of er voldaan wordt aan bouwkundige eisen. Op diverse plekken in het bedrijf wordt 'zwartgekleurde op schimmels gelijkende vervuiling' geconstateerd, afbladderende verf, loslatende coating en condensvorming. 'Aan het plafond hingen veel druppels die terechtkwamen in kratten met daarin gepelde garnalen. Deze garnalen zouden worden verpakt en zo worden verkocht', zo schrijft de inspecteur in zijn rapport.
Voor de verontreinigde garnalen door de condensvorming krijgt Foppen in februari van dit  jaar een boete van 1050 euro. Voor de vieze bedrijfsruimte en het slechte onderhoud deelt de inspectie een boete uit van 2100 euro. In 2012 en 2013 werden voor soortgelijke overtredingen nog waarschuwingen uitgedeeld aan Foppen.

Verkeerde etikettering: herkomst niet te traceren

In april 2014 wordt Foppen op de vingers getikt voor het onjuiste gebruik van het EG-nummer (code van herkomst). Zowel bij de palingfilet als bij de forelfilet had Foppen het EG-nummer van een verkeerde locatie vermeld. Dit is volgens de NVWA verboden. Ook was de vermelding EEG nog in gebruik en dat is volgens de regels niet correct. Voor de verkeerde etikettering geeft de NVWA een waarschuwing.
Het is niet de eerste keer dat Foppen een verkeerd etiket gebruikt. Na de salmonella-affaire in 2012 blijkt uit het verhoor met de directeur van Foppen dat er destijds Nederlandse folie verstuurd is naar de Griekse vestiging. Bij het terughalen van de met salmonella besmette produkten destijds ontstond een discussie tussen Foppen en de NVWA, omdat niet duidelijk was welke zalm in Nederland en welke in Griekenland was geproduceerd. Hierdoor nam het meer tijd in beslag dan nodig om alle besmette produkten uit de handel te halen.

Nalatig met terugroepen van producten

Ook bij  het terugroepen van producten die niet in orde zijn, blijft Foppen hardleers. In 2011 blijkt dat Foppen in 2010 met listeria besmette zalm willens en wetens niet uit de handel heeft gehaald. Deze zalm is verkocht en dus opgegeten. De NVWA werd hier niet van op de hoogte gesteld. Foppen kreeg er een boete voor van 2100 euro. In 2012 vertraagde Foppen het uit de handel halen van de met salmonella besmette zalm. Volgens de regels moet binnen vier uur alle zalm getraceerd zijn. In het geval van Foppen duurde het uiteindelijk drie dagen voordat duidelijk was welke produkten besmet waren en dus uit de schappen moesten worden gehaald. 
Op 23 december 2014 wordt duidelijk dat er een verkeerde houdbaarheidsdatum staat vermeld op verpakkingen van gerookte zalm: 25-12-2015 in plaats van 25-12-2014. Albert Heijn roept de producten terug, maar de NVWA krijgt geen melding. Als de NVWA de dag erna zelf naar Foppen belt waarom dat niet is gebeurd, is het antwoord van Foppen: 'Er is nog geen sprake van een voedselonveilig product. De houdbaarheidsdatum van 25-12-2014 is toch nog niet overschreden?'
Meer informatie over het onderzoek naar Foppen leest u in een uitgebreid dossier op foppen.gld.nl
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!