We willen weer een vakantiehuis, maar dan wel nieuw

Dat zegt makelaarsvereniging NVM op basis van een vrijdag verschenen rapport van het Bureau Stedelijke Planning. Na jaren van malaise, gekenmerkt door afnemende vraag en een dip in de bouw van nieuwe vakantiewoningen, is er weer sprake van een opwaartse trend.

NVM-makelaars verkochten in 2014 zo'n 780 vakantiewoningen. In het kustgebied van Noord-Holland gingen de meeste vakantiehuizen (zo'n 300) van de hand, gevolgd door Zeeland en Veluwe/Utrechtse Heuvelrug (zo'n 250).

Helemaal hosanna is het nog niet, zo blijkt uit het rapport. De positieve trend geldt vooral voor nieuwe luxe woningen op moderne parken en dan ook nog eens in de populaire toeristische regio's. Daarbuiten blijft het behelpen, concludeert de NVM. Bovendien liggen de prijsniveaus 'nog wel fors lager van voor de crisis.'

Toch overheerst het optimisme. 'De toegenomen vraag naar recreatiewoningen is een zeer positieve ontwikkeling. Het geeft aan dat consumenten ook op deze markt meer vertrouwen krijgen. Dit geeft de burger moed', zegt NVM-voorzitter Ger Hukker.

'Met name nieuwe recreatiewoningen zijn bij de consumenten in trek. Nieuw opgeleverde vakantiewoningen verkopen veel beter dan de verouderde voorraad.' Volgens de NVM worden vakantiehuizen weer interessanter als beleggingsobject. De voorraad is de laatste 10 jaar met zo'n 15 procent toegenomen, vooral in gebieden 'met een grote toeristische aantrekkelijkheid.'

Zeeland scoort daarin als beste, gevolgd door de Veluwe. Als voorbeeld noemt de NVM Golf- en Villaresort Harderwold op de grens van Zeewolde en Harderwijk; een park van op termijn 300 woningen, waarvan er inmiddels 100 zijn gerealiseerd.

Tegenover alle optimistische geluiden staat dat bij de oude voorraad de verkoopbordjes steeds langer in de voortuin staan. Die 'verouderde' voorraad is vooral te vinden in de bij toeristen minder populaire regio's als Brabant, Limburg en Drenthe.

Aan de kust en op de Wadden worden goede zaken gedaan met kopers uit binnen- als buitenland. En onder die toenemende groep buitenlandse kopers bevinden zich vooral Duitsers. Op de verouderde parken worden steeds meer huizen tijdelijk verhuurd aan arbeidsmigranten uit Oost-Europa, zo meldt een makelaar in Brabant.

De Veluwe, traditioneel een populaire vakantiebestemming van Nederlandse én buitenlande toeristen, doet het qua verkopen dus niet slecht, maar kampt wel met het probleem van een verouderende woningvoorraad. In maart van dit jaar verscheen een rapport in opdracht van de provincie Gelderland waaruit bleek dat de Veluwe te veel verouderde parken kent die een negatieve uitstraling hebben op de goed draaiende parken. In het rapport wordt gesproken van een 'neerwaartse spiraal van de verblijfsrecreatie op de Veluwe'. 

Die is volgens het rapport het gevolg van stroperige procedures, de onmogelijkheid om nieuwe projecten gefinancierd te krijgen, een overaanbod en toenemende gemeentelijke belastingen. De sector pleit voor daadkrachtige oplossingen: 'Zonder ingrijpen gaat dit proces nog mogelijk decennia door. De sector ziet de provincie als een van de partijen die deze spiraal kan doorbreken. Dat kan bijvoorbeeld door het instellen van een opkoopfonds met gemeenten, provincie, bedrijven en banken om verloederde parken op te kopen.'

Dit beeld wordt bevestigd door makelaar Lubbers in Bussum, actief op de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug. Hij verwacht dat het aantal transacties en de prijzen in zijn regio stabiel blijven of licht zullen stijgen. Er zou meer in het vat kunnen zitten, maar de banken zijn terughoudend bij het verstrekken van kredieten vanwege de vele oude vakantiehuizen in de regio.

'Oudere houten chalets zijn bij voorbaat kansloos', aldus Lubbers. 'In de jaren '80 zijn veel van dit soort woningen in de regio gebouwd en dit is nu een problematisch deel van de voorraad. Enerzijds omdat de financiering lastig is en anderzijds omdat deze woningen niet meer aansluiten bij de huidige vraag.'

Ook Lubbers ziet een belangrijke rol weggelegd voor de provincie bij de sanering van verouderde parken. Een ander probleem dat moet worden opgelost is dat van de permanente bewoning, aldus Lubbers. Op de Veluwe zijn veel vakantiehuizen aangeschaft voor eigen gebruik. Legalisering van permanente bewoning maakt de huizen interessanter voor de verkoop, aldus de makelaar.

In 2014 werden er zo'n 1100 nieuwe recreatiewoningen gebouwd, een forse toename ten opzichte van 2012 toen er zo'n 400 werden opgeleverd. Gemiddeld genomen loopt de groei nog steeds achter bij de goede jaren toen er gemiddeld 1500 woningen per jaar bij kwamen.